تئوری احمق بزرگتر در سرمایه گذاری چیست؟

تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) در سرمایه گذاری چیست؟،نظریه احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) یک تئوری اقتصادی ساده است که به مفاهیمی مانند ارزش واقعی دارایی‌ها و حباب‌های قیمتی مرتبط است. طبق این نظریه، فردی دارایی‌ای را با قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی آن خریداری می‌کند و کسی که آماده است همان دارایی را با قیمت بیشتری از او خریداری کند، به‌عنوان «احمق بزرگتر» شناخته می‌شود.

تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) در سرمایه گذاری چیست؟

تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) برای نخستین بار توسط پروفسور برتون مالکیل مطرح شد. او معتقد بود که همیشه یک «احمق بزرگتر» وجود دارد که آماده است یک کالای بیش‌ازحد ارزش‌گذاری‌شده را خریداری کند. برای روشن‌تر شدن این موضوع، بیایید یک مثال ساده بزنیم. تصور کنید در یک بازار تجاری قرار دارید. در این بازار هر فردی کالا یا سهامی دارد و به دنبال افرادی می‌گردد تا آن را با قیمت بالاتری بفروشد و سودی به‌دست آورد. اساس تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) دقیقا به همین شکل است؛ افراد امیدوارند بتوانند یک دارایی را با قیمت بالاتر بفروشند، زیرا تصور می‌کنند همیشه کسی خواهد بود که آن دارایی را با قیمت بیشتری از آن‌ها خریداری کند. این رفتار معمولاً در زمان‌هایی که افزایش ناگهانی قیمت‌ها منجر به ایجاد حباب می‌شود، مشاهده می‌شود. چرخه معاملات ادامه می‌یابد تا زمانی که فردی حاضر باشد دارایی را با قیمت بالاتری خریداری کند، اما زمانی که دیگر کسی برای خرید با قیمت بالا پیدا نشود، حباب می‌ترکد و روند اصلاح قیمت آغاز می‌شود

ویژگی های اصلی تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory)

رفتار غیر منطقی سرمایه گذاران

در حالی که نظریه‌های سنتی دنیای اقتصاد اکثر سرمایه گذاران را به عنوان افراد منطقی در نظر می‌گیرند، نظریه احمق بزرگتر بر پایه رفتار غیر منطقی تریدرها ایجاد شده است. بر اساس این تئوری، سرمایه گذار اول با خرید یک دارایی که قیمتش از ارزش واقعی فراتر رفته حماقت اول را انجام داده و دنبال فرد دیگری است که حتی بیشتر از او غیر منطقی باشد و دارایی را با قیمت بالاتری خریداری کند. این استراتژی معاملاتی بسیار پرریسک است و صرفا تا جایی موفق خواهد بود که طمع مردم به پایان نرسد و قیمت اصلاح نشود.

تمرکز روی معاملات کوتاه مدت

در نظریه احمق بزرگتر سرمایه گذاران توجهی به کاربرد دارایی، آینده درازمدت و دیگر موارد بنیادی ندارند و فقط به کسب سود در کوتاه مدت اهمیت می‌دهند. بنابراین بیشتر در بازارهای پرنوسانی مانند ارز دیجیتال کاربرد دارد که تحت تاثیر کوچکترین اخبار یا حتی توییت‌ها، به بالا یا پایین حرکت می‌کند. اهمیت دادن به کسب سود در کوتاه مدت بر خلاف دیگر استراتژی‌های اقتصادی است که ارزش ذاتی دارایی‌ها را مهم می‌دانند.

نیاز به پیدا کردن احمق بزرگتر

تئوری اقتصادی احمق بزرگتر مفهومی نسبتا ساده است و موفقیت کسانی که طبق آن عمل می‌کنند هم صرفا به یک فاکتور بستگی دارد: پیدا کردن احمق بزرگتر! اما زمانی که دیگر چنین فردی پیدا نشود، اصلاح قیمت آغاز شده و شاهد ترکیدن حباب قیمتی خواهیم بود. در ادامه تریدرها برای جلوگیری از ضرر بیشتر، سفارش‌های فروش بیشتری ثبت کرده و در نهایت قیمت ممکن است سقوط بسیار شدیدی داشته باشد.

عوامل موثر بر پیروی از تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory)

تبلیغات رسانه‌ای

زمانی که برای یک دارایی خاص حباب قیمتی ایجاد می‌شود و عموم مردم جذب سرمایه‌گذاری می‌شوند، معمولاً ردپای رسانه‌ها به وضوح دیده می‌شود. ممکن است یک گزارش خبری در رسانه‌های ملی، تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی، یا حتی صحبت‌های یک فرد مشهور باعث جذب سرمایه‌گذاران، شکل‌گیری حباب و افزایش ناگهانی قیمت شود. در بازار ارزهای دیجیتال، برخی میم‌کوین‌ها نمونه‌های بارزی هستند که تنها با انتشار توییت یک فرد مشهور، شاهد افزایش چشمگیر قیمت‌ها می‌شوند.

رفتار گله‌ای

یکی دیگر از عواملی که باعث می‌شود سرمایه‌گذاران به تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) پایبند باشند، رفتار گله‌ای است. این پدیده زمانی اتفاق می‌افتد که به‌دلیل اینکه اطرافیان شما، چه در دنیای واقعی و چه مجازی، به سرمایه‌گذاری در یک دارایی خاص روی آورده‌اند، شما نیز بدون توجه به ارزش ذاتی آن، وسوسه می‌شوید که در آن سرمایه‌گذاری کنید.

احساس فومو

با شکل‌گیری حباب قیمتی، سرمایه‌گذار به دلیل ترس از از دست دادن فرصت‌ها، وارد بازار می‌شود. این احساس که به “فومو” (FOMO) معروف است، همزمان با افزایش ناگهانی قیمت‌ها رخ می‌دهد. تصمیم سرمایه‌گذار در این مواقع بیشتر از روی هیجان و احساسات است تا بر اساس منطق و تحلیل‌های دقیق.

نمونه هایی از تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory)

در طول تاریخ، نمونه‌های مختلفی از نظریه احمق بزرگتر دیده شده است که فقط شکل و گستردگی آن‌ها در هر دوره تغییر کرده است؛ از جنون گل لاله در دنیای واقعی تا جنون میم‌کوین‌ها در دنیای دیجیتال. در تمام این موارد یک نکته مشترک وجود دارد: ارزش‌گذاری غیرمنطقی جایگزین ارزش ذاتی سرمایه می‌شود، حباب‌های قیمتی با هدف کسب سود بزرگتر و بزرگتر می‌شوند و در نهایت، ترکیدن حباب منجر به زیان مالی سرمایه‌گذاران متاخر و ایجاد بحران‌های اقتصادی می‌شود.

جنون گل لاله (Tulip Mania)

ماجرای جنون گل لاله به قرن ۱۷ میلادی برمی‌گردد، زمانی که گل‌های لاله برای اولین بار وارد اروپای غربی شدند. رنگ‌های منحصر به‌فرد و غیرقابل‌پیش‌بینی این گل‌ها توجه زیادی را به خود جلب کرد و به نمادی از مد تبدیل شد. تقاضا برای خرید پیاز گل لاله به حدی افزایش یافت که قیمت هر پیاز از درآمد سالانه یک کارگر ماهر فراتر رفت. اما وقتی مشخص شد که این قیمت‌ها واقعی نیستند و با ارزش ذاتی گل‌ها تطابق ندارند، حباب قیمتی ترکید و بسیاری از افرادی که به احتکار گل لاله پرداخته بودند، ثروت خود را از دست دادند.

حباب دات کام (Dot-Com Bubble)

در اواخر دهه ۱۹۹۰، با افزایش تقاضا برای اینترنت و پتانسیل رشد آن، قیمت سهام شرکت‌های فناوری، به‌ویژه شرکت‌هایی با پسوند دات‌کام (Com.)، بدون در نظر گرفتن مدل کسب‌وکار و میزان سودآوری، به‌طور بی‌سابقه‌ای رشد کردند. این اتفاق در استارت‌آپ‌ها به‌ویژه رایج است، چرا که بسیاری از سرمایه‌گذاران به این امید که فرد دیگری با قیمت بالاتری سهام را از آن‌ها خریداری کند، سرمایه‌گذاری می‌کنند. در نهایت، زمانی که حباب می‌ترکد، بسیاری از شرکت‌ها سقوط می‌کنند و سرمایه‌گذاران متضرر می‌شوند.

حباب بازار مسکن (Housing Bubble)

اگر تاریخ را ورق بزنیم، به حباب مسکن آمریکا در فاصله سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۸ می‌رسیم. در این دوره نیز تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) باعث شد بسیاری از افراد با گرفتن وام‌های مسکن پرریسک، وارد بازار املاک و مستغلات شوند. اما پس از ترکیدن حباب، قیمت مسکن به شدت کاهش یافت و به‌طوری که میزان بدهی وام برخی از سرمایه‌گذاران از ارزش واقعی خانه‌هایشان بیشتر شد.

مزایا و معایب تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory)

مزایا

کسب سود در بازه کوتاه‌مدت

در بازارهای نوسانی که عده‌ای از سرمایه‌گذاران وارد سفته‌بازی می‌شوند یا زمانی که حباب‌های اقتصادی شکل می‌گیرند، فرصت‌های خوبی برای کسب سود ایجاد می‌شود. هرچند پتانسیل کسب سود در لحظات اولیه شکل‌گیری حباب بالا است، اما ورود دیرهنگام می‌تواند منجر به ضررهای بزرگ شود.

بهره‌برداری از پویایی و حرکت بازار

زمانی که بازار صعودی است و قیمت‌ها در حال افزایش‌اند، سرمایه‌گذار می‌تواند از روند خوش‌بینی بازار بهره‌برداری کرده و از پتانسیل کسب سود استفاده کند. موفقیت در این استراتژی به عواملی مانند درک احساسات بازار و زمان‌بندی صحیح خروج از بازار قبل از ترکیدن حباب بستگی دارد.

سهولت

از آنجا که سرمایه‌گذار بر اساس روند و احساسات بازار تصمیم می‌گیرد، نیازی به تحلیل و تحقیق عمیق ندارد. این انعطاف‌پذیری می‌تواند جذاب باشد، اما در عین حال ممکن است خطرات زیادی به همراه داشته باشد.

معایب

ریسک بالا

اساس این تئوری بر امید به پیدا شدن یک «احمق بزرگتر» استوار است، که به همین دلیل ریسک بالایی دارد.

ناپایداری در بلندمدت

موفقیت این تئوری به یافتن افرادی که بدون توجه به ارزش واقعی دارایی‌ها، حاضرند قیمت‌های بالاتر را پرداخت کنند، بستگی دارد. وقتی قیمت‌ها به اوج می‌رسند و روند کاهشی آغاز می‌شود، سرمایه‌گذاران متاخر با ضررهای سنگین مواجه خواهند شد. بنابراین، تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) به‌عنوان استراتژی بلندمدت پایداری برای سرمایه‌گذاری‌ها به شمار نمی‌رود.

پیامدهای منفی برای ثبات بازار و کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران

تصمیمات هیجانی و رفتار گله‌ای در بازارهای مالی باعث ایجاد حباب‌های قیمتی می‌شود که نتیجه آن نوسانات بازار و بی‌ثباتی اقتصادی است. علاوه بر این، پس از ترکیدن حباب، بسیاری از سرمایه‌گذاران ضرر می‌کنند که این امر موجب از دست رفتن اعتماد آن‌ها به بازار و کاهش تمایل به سرمایه‌گذاری در آینده خواهد شد.

چگونه تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) در بازار ارزهای دیجیتال نمایان می‌شود؟

حال نوبت به بررسی نظریه احمق بزرگتر در بازار ارزهای دیجیتال می‌رسد. در این‌باره باید از دو دیدگاه متفاوت نگاه کنیم. منتقدان معتقدند که ارزهای دیجیتال، دارایی‌های غیرمولدی هستند و افزایش قیمت آن‌ها تنها به سرمایه‌گذاری دیگران بستگی دارد. به عبارت دیگر، چرخه معاملات رمزارزها فقط با امید به کسب سود از فروش در قیمت بالاتر ادامه می‌یابد. بیل گیتس و وارن بافت از جمله افرادی هستند که بقای ارزهای دیجیتال را به تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) ربط می‌دهند.

از سوی دیگر، گروهی دیگر بر این باورند که هدف ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین، کاهش تورم است و بسیاری از مردم آن را برای مدت‌زمان طولانی نگه می‌دارند. به نظر این گروه، بیت‌کوین فراتر از یک ابزار مالی ساده است و از آن برای ذخیره ارزش، پرداخت‌های بین‌المللی و رفع محدودیت‌های مالی در کشورهای مختلف استفاده می‌شود. بنابراین، این گروه معتقدند که بقای بیت‌کوین وابسته به پیدا شدن یک احمق بزرگتر نیست و در آینده به یک کالای با ارزش تبدیل خواهد شد.

چگونه در دنیای ارزهای دیجیتال از تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) اجتناب کنیم؟

ممکن است به هر دلیلی تصمیم بگیرید که از تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) پیروی کنید و یک ارز دیجیتال خاص را که قیمت آن از ارزش واقعی‌اش بالاتر است خریداری کنید. این تصمیم شخصی شماست، اما باید بدانید که زمان ترکیدن حباب قیمت مشخص نیست و ممکن است با ضررهای قابل‌توجهی روبه‌رو شوید. برای کاهش ریسک و محافظت از دارایی‌های خود، بهتر است توصیه‌های زیر را در نظر بگیرید:

تنوع بخشیدن به پورتفولیو

اگر با رشد یک دارایی خاص وسوسه می‌شوید که همه سرمایه خود را در آن سرمایه‌گذاری کنید، باید به یاد داشته باشید که «همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد نگذارید». هرچند با بزرگ‌تر شدن حباب سود شما نیز افزایش می‌یابد، اما در صورت اصلاح قیمت قبل از خروج، ممکن است ضرر سنگینی متحمل شوید.

تحلیل فاندامنتال

تحلیل‌ها بخش ضروری سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی هستند. با استفاده از تحلیل فاندامنتال، می‌توانید عوامل اقتصادی، مالی و سایر فاکتورهای مرتبط با یک دارایی را بررسی کرده و ارزش ذاتی آن را ارزیابی کنید. همچنین، با تحلیل صورت‌های مالی، شرایط بازار و شاخص‌های اقتصادی، می‌توانید تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرید و ریسک‌های مربوط به نظریه احمق بزرگتر را به حداقل برسانید.

تعیین حد ضرر

استفاده از استراتژی حد ضرر یا استاپ لاس (Stop Loss) به شما این امکان را می‌دهد که پوزیشن خود را در قیمت از پیش تعیین‌شده ببندید. این کار می‌تواند از ضررهای بیشتر و کاهش شدید قیمت جلوگیری کند.

اندازه پوزیشن معاملاتی

قبل از سرمایه‌گذاری، میزان سرمایه و تحمل ریسک خود را مشخص کنید. طبق قانون ۲ درصد، هیچ‌گاه بیش از ۲ درصد از سرمایه خود را در یک معامله به خطر نیندازید.

رویکرد سرمایه‌گذاری بلندمدت

این رویکرد به شما کمک می‌کند تا از آسیب‌ها و ضررهای ناشی از استراتژی احمق بزرگتر در امان باشید و در دارایی‌هایی سرمایه‌گذاری کنید که در طول زمان پتانسیل رشد بیشتری دارند. به‌جای دنبال کردن سود سریع در کوتاه‌مدت، می‌توانید روی کسب ثروت در بلندمدت تمرکز کنید.

سوالات متداول

• تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) چیست؟

تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) به این ایده اشاره دارد که یک فرد دارایی‌ای را با قیمت بالاتر از ارزش واقعی آن خریداری می‌کند و سپس امیدوار است که فرد دیگری دارایی را با قیمت بالاتر از او خریداری کند.

• چه عواملی باعث شکل‌گیری تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) می‌شود؟

عوامل مانند طمع، رفتار گله‌ای و تبلیغات رسانه‌ای می‌توانند منجر به شکل‌گیری حباب‌های قیمتی و پیروی از این تئوری شوند.

• آیا تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) می‌تواند در بازار ارزهای دیجیتال اعمال شود؟

بله، بسیاری از سرمایه‌گذاران در بازار ارزهای دیجیتال به امید فروش دارایی‌های خود با قیمت بالاتر از تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) پیروی می‌کنند.

• چه تفاوتی بین تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) و سرمایه‌گذاری منطقی وجود دارد؟

در سرمایه‌گذاری منطقی، افراد بر اساس تحلیل‌های بنیادی و ارزش ذاتی دارایی‌ها تصمیم می‌گیرند، اما در تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory)، تصمیمات بیشتر بر اساس امید به فروش دارایی به فرد بعدی با قیمت بالاتر است.

• چه زمانی حباب قیمتی در بازار ترکیده و به ضرر سرمایه‌گذاران می‌شود؟

زمانی که قیمت دارایی از ارزش واقعی آن فاصله می‌گیرد و دیگر کسی حاضر به خرید آن با قیمت بالا نباشد، حباب ترکیده و قیمت‌ها سقوط می‌کنند.

• آیا تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) همیشه منجر به ضرر می‌شود؟

نه، اگر فرد بتواند قبل از ترکیدن حباب از بازار خارج شود، ممکن است سود کسب کند، اما این کار بسیار پرریسک است.

• چه خطراتی در پیروی از تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) وجود دارد؟

خطر اصلی این است که حباب قیمتی ترکیده و سرمایه‌گذار متضرر شود، زیرا دارایی‌ها به شدت کاهش می‌یابند.

• چگونه می‌توان از تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) در سرمایه‌گذاری‌های شخصی اجتناب کرد؟

با انجام تحلیل‌های دقیق، بررسی ارزش ذاتی دارایی‌ها و عدم پیروی کورکورانه از روند بازار، می‌توان از این تئوری اجتناب کرد.

• آیا رسانه‌ها نقشی در ایجاد تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) دارند؟

بله، تبلیغات رسانه‌ای و اخبار می‌توانند باعث افزایش تقاضا و شکل‌گیری حباب‌های قیمتی شوند.

• چه استراتژی‌هایی برای مقابله با تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) وجود دارد؟

استراتژی‌هایی مانند تنوع در پورتفولیو، استفاده از تحلیل فاندامنتال، تعیین حد ضرر و رویکرد سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌تواند کمک‌کننده باشد.

سخن پایانی

طبق «نظریه احمق بزرگتر»، تا زمانی که بتوان فردی را پیدا کرد که آماده باشد یک دارایی را با قیمتی بالاتر از ارزش واقعی آن خریداری کند، می‌توان از این روند سود کسب کرد. اگرچه این استراتژی نیاز به دانش عمیق ندارد و برای کسب سود سریع و کوتاه‌مدت مناسب است، اما نکته مهم این است که این افزایش قیمت کاذب است و احتمال دارد هر لحظه حباب قیمتی ترکیده و اصلاح قیمت آغاز شود. به همین دلیل، سرمایه‌گذار باید با استفاده از مدیریت سرمایه و استراتژی‌هایی مانند تنوع در پورتفولیو، تعیین حد ضرر و مدیریت ریسک، خطرات احتمالی را به حداقل برساند.

ممنون که تا پایان مقاله”تئوری احمق بزرگتر (Greater Fool Theory) در سرمایه گذاری چیست؟“همراه ما بودید

بیشتر بخوانید

• تئوری داو چیست؟
• چرا قیمت بیت کوین ممکن است مانند گام‌های تصادفی باشد؟