بررسی صرافی غیرمتمرکز برای معاملات دائمی،معاملات دائمی (Perpetual Contracts) به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین ابزارهای مالی در بازارهای ارز دیجیتال شناخته می‌شود. این نوع قراردادها به معامله‌گران این امکان را می‌دهند که بدون تاریخ انقضا، از نوسانات قیمت دارایی‌ها بهره‌برداری کنند. در این میان، صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) به دلیل مزایایی مانند امنیت بیشتر، عدم نیاز به اعتماد به یک واسطه و شفافیت، تبدیل به یکی از انتخاب‌های اصلی برای انجام معاملات دائمی شده‌اند.
لیست عناوینی که در این مقاله برای شما زوم ارزی عزیز آماده کرده ایم:
بررسی صرافی غیرمتمرکز برای معاملات دائمی
رشد صرافی‌های غیرمتمرکز معاملات دائمی (Perp DEX) امری اجتناب‌ناپذیر است، چراکه این پلتفرم‌ها از نظر سازوکار اقتصادی، ریسک فروپاشی صرافی‌های متمرکز را به‌طور کامل از بین می‌برند. معماری فنی فعلی نیز به‌گونه‌ای پیش می‌رود که این صرافی‌ها با استفاده از زیرساخت‌های غیرمتمرکز و حذف ریسک امانت‌داری وجوه، قادر خواهند بود تجربه کاربری مشابه صرافی‌های متمرکزی همچون بایننس را ارائه دهند.
در دوازده ماه آینده، این دوره برای رشد این حوزه بسیار حیاتی خواهد بود. برندگان این رقابت می‌توانند با بهینه‌سازی ساختار طراحی و جذب نقدینگی بازار، جایگاه خود را تثبیت کنند، در حالی‌که پروژه‌های ضعیف‌تر که فقط به مشوق‌های توکنی وابسته‌اند، به پروژه‌هایی متوسط تبدیل خواهند شد که تنها با هیاهوی ایردراپ و مشوق‌ها توجه بازار را جلب کرده‌اند و پس از مدتی به دلیل زیرساخت‌های ضعیف و ناکارآمد، به فراموشی سپرده خواهند شد.
مأموریت‌های حیاتی در طراحی: از ایده تا اجرا
فروپاشی FTX در نوامبر ۲۰۲۲ مسیر پیشین صنعت رمزارز را که مبادله حق امانت‌داری وجوه در برابر سرعت و نقدینگی پذیرفته شده بود، تغییر داد. پس از آن، اهمیت امنیت دارایی‌ها به اولویت تبدیل شد و سرعت انجام معاملات دیگر اهمیت سابق را نداشت.
با این حال، نسل اول صرافی‌های Perp DEX مانند GMX V1 و Gains به‌قدری کند و غیرقابل انعطاف بودند که قادر به رقابت با صرافی‌های متمرکز در زمینه کیفیت اجرای معاملات نبودند. این فاصله میان سرعت پایین صرافی‌های غیرمتمرکز و امنیت بالای دیفای (DeFi)، به چالشی بزرگ در صنعت کریپتو تبدیل شد.
امروزه، بسیاری از صرافی‌های جدید Perp DEX به‌طور مستقیم به این مشکل پاسخ داده‌اند. سرعت تطبیق سفارش‌ها به کمتر از ۱۰ میلی‌ثانیه کاهش یافته، تسویه وجوه به‌صورت آنچین انجام می‌شود و وجوه کاربران هیچ‌گاه تحت مدیریت این پلتفرم‌ها قرار نمی‌گیرد.
نقدینگی به سمت موتورهای دفتر سفارش (Order Book) حرکت کرده است و مدل‌های vAMM دیگر جذابیتی ندارند. هر پلتفرمی که بتواند برای اولین بار به حجم معاملات روزانه ۱ تا ۵ میلیارد دلار برسد، مزیت رقابتی پایداری پیدا کرده و می‌تواند ربات‌های آربیتراژ و کپی تریدینگ را جذب کند.
علاوه بر پروژه‌های پرحاشیه‌ای مانند Lighter و Ostium، پروژه Ethereal نیز جلب توجه می‌کند. اگر تیم این پروژه بتواند سرعت تطبیق سفارش‌ها را به زیر ۵ میلی‌ثانیه برساند و ساختار غیرامانی (Non-Custodial) خود را حفظ کند، احتمالاً به اولین صرافی غیرمتمرکز در سطح معاملات فرکانس بالا (HFT) تبدیل خواهد شد که به‌طور مستقیم به مسیریابی مبتنی بر اینتنت (Intent) متصل است، نه صرفاً دفتر سفارش‌های ایزوله. در این مدل مسیریابی، تصمیمات بهترین انتخاب‌ها را به جای کاربر گرفته و مسیر را به‌طور ساده‌تری هدایت می‌کند.
| پروتکل | بلاکچین/زنجیره زیرساخت | حجم معاملات ۲۴ ساعته | مزیت کلیدی |
|---|---|---|---|
| Hyperliquid | لایه اول اختصاصی + پل رولاپ | ۵۸ میلیارد دلار | سریع‌ترین موتور تطبیق سفارش |
| Vertex | Arbitrum / Base / SEI | ۲.۴۴ میلیارد دلار | قابلیت وام‌دهی تضمین داخلی |
| Drift | Solana | ۱.۶۷ میلیارد دلار | مدل ترکیبی AMM + دفتر سفارش؛ پشتیبانی از مزایده آنی |
| GMX V2 | Arbitrum / Avalanche / Solana | ۱.۰۷ میلیارد دلار | استفاده از خزانه GLP ترکیبی؛ اهرم تا ۵۰ برابر |
| Kwenta | Optimism / Synthetix | ۲.۸ میلیارد دلار (ماهانه) | نقدینگی عمیق دارایی‌های مصنوعی؛ هزینه سرمایه پایین |
| Aevo | OP-Stack زنجیره اپلیکیشن | ۲۳ میلیون دلار | حساب مشترک برای اختیار معامله و قراردادهای دائمی |
| Ethereal | zk-Rollup (در حال تست) | هنوز راه‌اندازی نشده (انتشار در سه‌ماهه سوم ۲۰۲۵) | مبتنی بر مسیر سفارش مبتنی بر اینتنت؛ هدف تطبیق زیر ۵ میلی‌ثانیه و تسویه خالص میان لایه دوم‌ها |
استراتژی‌های نوظهور: کلید ساخت مزیت رقابتی پایدار
در نسل جدید Perp DEXها، رقابت تنها محدود به حجم معاملات نیست؛ بلکه مسائل کلیدی‌تری همچون معاملات مبتنی بر اینتنت، تمرکز بر سناریوهای خاص بازار و حل مشکلات سیستمی که پروژه‌هایی مانند هایپرلیکویید (Hyperliquid) هنوز نتواسته‌اند حل کنند، به اولویت‌های اصلی تبدیل شده است. استراتژی توسعه پروژه‌های جدید به‌طور واضح مشخص است:
شناسایی نیازهای معاملاتی که هایپرلیکویید هنوز به آن‌ها پاسخ نداده است.
ایجاد یک لایه اجرایی اختصاصی بر اساس این نیازها.
استفاده از فناوری‌های نوینی که تا دو سال پیش امکان‌پذیر نبوده‌اند.
در حال حاضر، هر یک از این پروژه‌ها بر روی نواحی خاصی متمرکز شده‌اند:
Ostium؛ تمرکز بر دارایی‌های امور مالی سنتی (TradFi Assets)
Lighter؛ تمرکز بر عدالت رمزنگاری شده (Cryptographic Fairness)
edgeX؛ ارائه تراکنش‌های فوق‌خصوصی (Ultra-Private Throughput)
Ethereal؛ توسعه مسیریابی اینتنت میان لایه دوم‌ها (Cross-L2 Intent Routing)
| پروژه | حوزه تخصصی | فناوری/ویژگی کلیدی | بازار هدف | مسئله‌ای که حل می‌کند |
|---|---|---|---|---|
| Ostium | دارایی‌های کلان / قراردادهای دائمی RWA | پیش‌بینی‌کننده RWA + لایه دوم Arbitrum | معامله‌گران کلان اقتصادی | کمبود پوشش دارایی‌های TradFi |
| Lighter | قابلیت تأیید عدالت با اثبات دانش صفر (zk-proof) | zkLighter (بر پایه zk-Rollup) | معامله‌گران امنیت‌محور | عدالت رمزنگاری‌شده |
| edgeX | حریم خصوصی فوق‌العاده، ۲۰۰ هزار سفارش در ثانیه، تطبیق زیر ۱۰ میلی‌ثانیه، اهرم ۱۰۰ برابر | StarkEx (۲۰۰ هزار سفارش در ثانیه، تأخیر زیر ۱۰ میلی‌ثانیه) | نهادهای حرفه‌ای HFT | تقاضای بالای حریم خصوصی |
| Ethereal | مسیریابی مبتنی بر Intent میان لایه دوم‌ها؛ تجمیع نقدینگی و تطبیق بهترین قیمت‌ها | مبتنی بر Intent، RFQ و تجمیع نقدینگی لایه دوم | معامله‌گران جویای بهترین قیمت | مسیریابی مبتنی بر Intent |
وضعیت فعلی بازیگران اصلی در سه‌ماهه سوم ۲۰۲۵: تحلیل و پیش‌بینی‌ها
Hyperliquid
همچنان برتری بی‌چون و چرای خود را در این حوزه حفظ کرده و بسیاری از کاربران منتظر دور دوم ایردراپ آن هستند.
Vertex Protocol و Drift Protocol
به‌عنوان پیشگامان معاملات مارجین مشترک (Cross-Margin) در دو بلاکچین پر سرعت یعنی Arbitrum و Solana شناخته می‌شوند.
edgeX و Lighter
در صورتی که توانایی‌های zk-proof خود را اثبات کنند، می‌توانند گزینه‌های ایده‌آلی برای ورود مؤسسات به بازار باشند.
Ostium
به‌عنوان یک بازیکن نوظهور و احتمالاً قوی در این حوزه، می‌تواند حجم اسمی معاملات قراردادهای دائمی مرتبط با دارایی‌های واقعی (RWA) را به‌حدی برساند که فراتر از بازار دارایی‌های بومی کریپتو باشد.
مدل‌های قدیمی vAMM (مانند GMX و Gains) همچنان پایگاه کاربران خرد قدرتمندی دارند، اما در صورتی که قابلیت دفتر
بررسی ریسک‌ها و تهدیدهای اصلی در اکوسیستم Perp DEXها
ریسک‌های نظارتی
با گسترش معاملات دائمی، به‌ویژه در زمینه دارایی‌های دنیای واقعی (RWA)، رگولاتورها حساسیت بیشتری نسبت به این پروژه‌ها نشان می‌دهند. در صورتی که چارچوب‌های قانونی رعایت نشوند، احتمال محدود شدن یا حتی توقف فعالیت پروژه‌هایی مانند Ostium وجود دارد.
چالش‌های فنی و مقیاس‌پذیری
دستیابی به سرعت بالای تطبیق سفارش‌ها در پلتفرم‌های غیرامانی چالشی بزرگ است. محدودیت‌های زیرساختی لایه دوم‌ها و احتمال ازدحام شبکه می‌تواند مانع از تحقق وعده‌های فنی پروژه‌هایی مانند Ethereal شود.
ریسک نقدینگی و تمرکز بازار
تمرکز عمده نقدینگی در پروژه‌هایی همچون Hyperliquid باعث شده رقابت برای سایر پلتفرم‌ها سخت‌تر شود. عدم وجود بازارهای عمیق و نقدشونده، این پروژه‌ها را در برابر نوسانات شدید قیمت و دستکاری بازار آسیب‌پذیر می‌کند.
ریسک مدل اقتصادی و پایداری انگیزه‌ها
بسیاری از این پروژه‌ها به‌طور موقت بر مشوق‌های توکنی تکیه دارند. اگر این مشوق‌ها به پایان برسند یا ارزش توکن‌ها کاهش یابد، احتمال دارد کاربران از این پروژه‌ها خارج شوند و نقدینگی کاهش یابد.
تهدیدات امنیتی و حملات سایبری
پیچیدگی روزافزون قراردادهای هوشمند، زمینه‌ساز بروز آسیب‌پذیری‌های جدید است. حملاتی مانند سوءاستفاده از باگ‌های قراردادهای هوشمند و وام‌های سریع می‌تواند منجر به از دست رفتن سرمایه کاربران شود.
ابهام در میزان پذیرش بازار
با وجود مزایای فنی Perp DEXها، هنوز مشخص نیست که کاربران خرد و سرمایه‌گذاران نهادی تمایل دارند به این زیرساخت‌ها مهاجرت کنند یا همچنان به پلتفرم‌های متمرکز وفادار بمانند.
سوالات متداول
-
صرافی غیرمتمرکز برای معاملات دائمی چیست؟
صرافی غیرمتمرکز برای معاملات دائمی پلتفرمی است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا قراردادهای دائمی را بدون نیاز به واسطه یا مرجع مرکزی خرید و فروش کنند. این صرافی‌ها معمولاً به‌صورت غیرامانی عمل می‌کنند و از فناوری بلاکچین برای تسهیل معاملات بهره می‌برند.
-
چه مزایایی دارد استفاده از صرافی غیرمتمرکز برای معاملات دائمی؟
صرافی‌های غیرمتمرکز برای معاملات دائمی مزایای زیادی دارند، از جمله امنیت بیشتر به دلیل عدم نیاز به اعتماد به یک واسطه، حفظ حریم خصوصی، عدم کنترل مرکزی بر دارایی‌ها و توانایی انجام معاملات با سرعت بالا.
-
آیا صرافی‌های غیرمتمرکز برای معاملات دائمی مناسب کاربران مبتدی هستند؟
صرافی‌های غیرمتمرکز معمولاً پیچیدگی‌های بیشتری نسبت به صرافی‌های متمرکز دارند. بنابراین، ممکن است برای کاربران مبتدی چالش‌برانگیز باشند. نیاز به درک خوب از تکنولوژی بلاکچین، قراردادهای هوشمند و فرآیندهای غیرامانی برای استفاده بهینه از این صرافی‌ها ضروری است.
-
چه ویژگی‌هایی باید در انتخاب یک صرافی غیرمتمرکز برای معاملات دائمی مدنظر قرار داد؟
مهم‌ترین ویژگی‌ها شامل امنیت، سرعت تطبیق سفارشات، حجم نقدینگی، کارمزدها، پشتیبانی از دارایی‌ها و قراردادهای مختلف، توانایی حفظ حریم خصوصی و قابلیت استفاده از ربات‌های معاملاتی است.
-
آیا صرافی‌های غیرمتمرکز برای معاملات دائمی به اندازه صرافی‌های متمرکز نقدینگی دارند؟
صرافی‌های غیرمتمرکز به دلیل ساختار غیرامانی و نبود یک نهاد مرکزی، معمولاً در مقایسه با صرافی‌های متمرکز نقدینگی کمتری دارند. با این حال، برخی از پروژه‌های جدید با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته و تکنولوژی‌های نوین، نقدینگی خود را بهبود بخشیده‌اند.
-
آیا در صرافی‌های غیرمتمرکز برای معاملات دائمی می‌توان از مشوق‌های توکنی بهره‌برداری کرد؟
بله، بسیاری از صرافی‌های غیرمتمرکز برای جذب کاربران و افزایش نقدینگی از مشوق‌های توکنی مانند ایردراپ‌ها، استیکینگ توکن‌ها و جوایز استفاده می‌کنند. این مشوق‌ها می‌توانند به‌ویژه برای کاربران جدید جذاب باشند.
-
آیا صرافی‌های غیرمتمرکز برای معاملات دائمی از الگوریتم‌های پیشرفته برای تطبیق سفارشات استفاده می‌کنند؟
بله، بسیاری از صرافی‌های غیرمتمرکز معاملات دائمی از الگوریتم‌های پیشرفته برای تسریع در تطبیق سفارشات استفاده می‌کنند. این الگوریتم‌ها می‌توانند سرعت تطبیق سفارشات را به کمتر از چند میلی‌ثانیه کاهش دهند.
-
آیا امنیت دارایی‌ها در صرافی‌های غیرمتمرکز برای معاملات دائمی بیشتر از صرافی‌های متمرکز است؟
بله، در صرافی‌های غیرمتمرکز دارایی‌ها به‌طور مستقیم در اختیار کاربران قرار می‌گیرد و هیچ‌گونه نگهداری از دارایی‌ها توسط پلتفرم انجام نمی‌شود. این ویژگی، به‌طور معمول امنیت بیشتری را به دنبال دارد، زیرا کاربران کنترل کامل بر دارایی‌های خود دارند.
-
چه ریسک‌هایی در استفاده از صرافی‌های غیرمتمرکز برای معاملات دائمی وجود دارد؟
ریسک‌های اصلی شامل مشکلات فنی مانند ازدحام شبکه، عدم نقدینگی کافی برای انجام معاملات بزرگ، ریسک‌های امنیتی مانند باگ‌های قراردادهای هوشمند، و ریسک‌های نظارتی هستند. همچنین، عدم وجود یک مرجع مرکزی برای حل اختلافات می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند.
-
آیا صرافی‌های غیرمتمرکز برای معاملات دائمی در آینده موفق خواهند بود؟
با توجه به رشد روزافزون استفاده از فناوری بلاکچین و افزایش تمایل به استفاده از پلتفرم‌های غیرمتمرکز، پیش‌بینی می‌شود که صرافی‌های غیرمتمرکز برای معاملات دائمی در آینده نقش بیشتری در بازار خواهند داشت. به ویژه اگر این صرافی‌ها بتوانند مشکلات نقدینگی، سرعت تراکنش‌ها و مسائل فنی خود را حل کنند، پتانسیل زیادی برای رشد خواهند داشت.
سخن پایانی
بازار صرافی‌های غیرمتمرکز معاملات دائمی (Perp DEX) در آستانه تغییرات ساختاری اساسی قرار دارد. تجربه کاربران از سطح صرفاً امنیت و عدم نیاز به اعتماد (Trustless) فراتر رفته و اکنون عواملی همچون سرعت، نقدینگی عمیق و قابلیت‌های نوآورانه‌ای مانند مسیریابی مبتنی بر Intent به عوامل کلیدی برای موفقیت تبدیل شده‌اند.در این میان، پروژه‌هایی مانند Hyperliquid هنوز در صدر بازار قرار دارند، اما ظهور رقبای جدید با تمرکز بر حوزه‌های خاصی مانند دارایی‌های مالی سنتی (Ostium)، حفظ حریم خصوصی تراکنش‌ها (edgeX) و معماری پیشرفته لایه دوم (Ethereal)، نشان می‌دهد که رقابت در ماه‌های آینده شدت خواهد گرفت.برای سرمایه‌گذاران و فعالان بازار، اکنون زمان آن رسیده است که فراتر از شاخص‌های سنتی مانند حجم معاملات نگاه کنند و پروژه‌هایی را انتخاب کنند که با نوآوری‌های فنی و مدل‌های اقتصادی پایدار، زمینه‌ساز شکل‌گیری نسل جدید بازارهای مالی غیرمتمرکز خواهند بود. در این مسیر، برندگان کسانی خواهند بود که بتوانند توازن هوشمندانه‌ای بین امنیت، سرعت و تجربه کاربری ایجاد کنند.
ممنون که تا پایان مقاله”بررسی صرافی غیرمتمرکز برای معاملات دائمی“همراه ما بودید
نظرات کاربران