ارزش بازار چیست؟

در دنیای ارزهای دیجیتال، یکی از مهم‌ترین عواملی که برای ارزیابی یک رمزارز باید به آن توجه کنیم، ارزش بازار است. این شاخص به عنوان معیاری برای سنجش اندازه و جایگاه یک ارز دیجیتال در بازار استفاده می‌شود و می‌تواند اطلاعات مهمی درباره پتانسیل رشد یا ریسک‌های احتمالی آن ارز در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهد. علاوه بر ارزش بازار، مفاهیمی همچون عرضه در گردش، عرضه کل، حداکثر عرضه و عرضه نامحدود نیز از اهمیت بالایی برخوردارند. هر یک از این اصطلاحات به نوعی با تعداد واحدهای یک ارز دیجیتال در بازار و نحوه توزیع آن‌ها ارتباط دارند و درک صحیح این مفاهیم می‌تواند به شما در اتخاذ استراتژی‌های سرمایه‌گذاری مناسب کمک کند.

ارزش بازار یا مارکت‌کپ یک ارز دیجیتال از ضرب قیمت فعلی آن در تعداد واحدهای در گردش به‌دست می‌آید.

ارزش بازار=قیمت×عرضه در گردش

در حال حاضر، کوین‌مارکت‌کپ (CoinMarketCap) یکی از محبوب‌ترین منابع برای پیگیری ارزش بازار و مشاهده نمای کلی هر رمزارز است. این وبسایت علاوه بر نمایش ارزش بازار، اطلاعات مالی مرتبط با ارزهای دیجیتال را با استفاده از شاخص‌های رایج در بازار ارائه می‌دهد.

در سایت CMC، قیمت ارزهای دیجیتال بر اساس میانگین وزنی-حجمی قیمت‌های گزارش‌شده از صرافی‌های مختلف محاسبه می‌شود. باید توجه داشت که در بازار ارزهای دیجیتال، بررسی عرضه در گردش هر توکن اهمیت بیشتری دارد تا کل عرضه آن، چرا که در حال حاضر تنها عرضه در گردش قابل دسترس است.

آیا ارزش بازار می‌تواند معیار دقیقی برای ارزیابی محبوبیت یک توکن باشد؟

از آنجا که ارزش بازار هر توکن تا حدی نشان‌دهنده محبوبیت آن در بلندمدت است، این شاخص یکی از مهم‌ترین فاکتورها برای ارزیابی پروژه‌های مختلف به‌شمار می‌رود. با این حال، نقدهایی نیز به مفهوم مارکت‌کپ وارد شده است. استراتژی‌های سرمایه‌گذاری بر اساس ارزش بازار معمولاً به سه دسته تقسیم می‌شوند:

Large Cap

ارزهای دیجیتال با ارزش بازار بالاتر از ۱۰ میلیارد دلار، مانند بیت‌کوین و اتریوم، که به‌عنوان دارایی‌های مطمئن‌تر برای سرمایه‌گذاری شناخته می‌شوند. این استراتژی معمولاً محافظه‌کارانه است. توکن‌های با ارزش بازار بالا نسبت به دیگر ارزهای دیجیتال نوسان کمتری دارند، ولی همچنان در مقایسه با دارایی‌های سنتی مانند سهام، نوساناتی دارند.

Mid-Cap

ارزهای دیجیتال با ارزش بازار متوسط که نوسان بیشتری نسبت به ارزهای با مارکت‌کپ بالا دارند، اما به‌طور معمول پتانسیل رشد بالاتری نیز از خود نشان می‌دهند.

Small-Cap

رمزارزهای با ارزش بازار پایین که معمولاً نوسان‌های زیادی دارند و به‌عنوان سرمایه‌گذاری‌های پرخطر شناخته می‌شوند. این ارزها ممکن است در کوتاه‌مدت رشد چشمگیری داشته باشند، اما احتمال سقوط آن‌ها در هر لحظه وجود دارد.

توصیه همیشگی در بازار کریپتو، انجام تحقیقات کامل (DYOR) و بررسی تمامی عوامل لازم قبل از سرمایه‌گذاری است. به‌عنوان مثال، ارزش بازار یک ارز دیجیتال به‌طور کامل اطلاعاتی درباره حجم واقعی معاملات آن توکن در چند ساعت گذشته را نمایش نمی‌دهد. بنابراین بهتر است حجم معاملات ۲۴ ساعته ارز مورد نظر را در صرافی‌های مختلف، در یک بازه زمانی مناسب، بررسی کنید و به‌علاوه سایر شاخص‌های مهم را نیز مد نظر قرار دهید.

عرضه در گردش چیست؟

عرضه در گردش یک ارز دیجیتال به تعداد توکن‌هایی اطلاق می‌شود که در هر لحظه در بازار موجود و قابل معامله هستند. این معیار نقش مهمی در محاسبه ارزش بازار و اندازه اقتصاد یک ارز دیجیتال ایفا می‌کند. همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، ارزش بازار یک ارز دیجیتال از ضرب قیمت هر واحد توکن در تعداد کل توکن‌های موجود در بلاکچین (از جمله توکن‌های از دست رفته یا مصادره‌شده) به‌دست می‌آید.

برای مثال، ساتوشی ناکاموتو (خالق بیت‌کوین) میلیون‌ها بیت‌کوین را در سال‌های ابتدایی استخراج کرد، اما هیچ‌گاه آن‌ها را جابه‌جا نکرده است. تمام این بیت‌کوین‌ها در محاسبه عرضه در گردش به‌عنوان توکن‌های موجود در نظر گرفته می‌شوند.

یکی از شاخص‌های مرتبط با ارزش بازار، ارزش بازار تحقق‌یافته (Realized Market Cap) است. این شاخص قیمت یک توکن را در زمان آخرین جابه‌جایی آن نسبت به قیمت فعلی محاسبه می‌کند. در محاسبه ارزش بازار تحقق‌یافته، توکن‌های از دست رفته یا غیرفعال در بلاکچین محاسبه نمی‌شوند، بنابراین اثر آن‌ها بر قیمت حذف می‌شود.

برخی ارزهای دیجیتال، مانند بیت‌کوین، عرضه محدودی دارند و تنها از طریق استخراج بیشتر می‌توانند تعداد کوین‌های در گردش خود را افزایش دهند. از طرف دیگر، برخی از توکن‌های متمرکز توسط توسعه‌دهندگان خود می‌توانند عرضه در گردش را از طریق فرآیندهایی مانند مینت آنی افزایش دهند، که به نوعی شبیه به عملکرد بانک‌های مرکزی است.

تعداد توکن‌های عرضه در گردش ممکن است در فرآیند سوزاندن (Burning) کاهش یابد. در این فرآیند، توکن‌ها به کیف‌پولی ارسال می‌شوند که هیچ‌کس آدرس آن‌ها را نمی‌داند، و در نتیجه آن‌ها از چرخه بازار خارج می‌شوند. به همین دلیل، عرضه در گردش باید به‌عنوان یک شاخص نسبی در نظر گرفته شود.

عرضه کل چیست؟

عرضه کل یک ارز دیجیتال شامل مجموع توکن‌های در گردش و تعداد توکن‌هایی است که تولید شده‌اند ولی هنوز وارد بازار نشده‌اند. به‌عنوان مثال، توکن‌هایی که برای دریافت پاداش استیکینگ (Staking) ذخیره می‌شوند، توکن‌هایی هستند که قبلاً تولید شده‌اند اما در پروتکل پروژه قفل (لاک) می‌شوند و تا زمانی که شرایط خاصی توسط سپرده‌گذار تحقق نیابد، وارد چرخه بازار نخواهند شد.

مثال دیگر زمانی است که یک پروژه جدید ارز دیجیتال خود را راه‌اندازی می‌کند، اما تعداد توکن‌های صادرشده آن با تعداد توکن‌های توزیع‌شده برابر نیست. این کار معمولاً به‌منظور هم‌راستایی با تقاضا انجام می‌شود تا از عرضه بیش‌ازحد و تاثیر منفی بر قیمت جلوگیری گردد.

یک نمونه دیگر، توکن‌هایی هستند که هنگام راه‌اندازی بلاکچین توسط توسعه‌دهندگان استخراج می‌شوند تا به‌عنوان بودجه توسعه پروژه مورد استفاده قرار گیرند؛ اما وارد بازار نمی‌شوند. همچنین توکن‌های سوزانده‌شده در عرضه کل حساب نمی‌شوند، زیرا برای همیشه در یک آدرس خاص قفل می‌شوند که هیچ‌کس به آن دسترسی ندارد و در نتیجه از چرخه بازار حذف می‌شوند.

بر اساس قوانین پروتکل، ممکن است امکان افزایش عرضه کل توکن‌ها وجود داشته باشد. برای مثال، در بیت‌کوین تا زمانی که اجماع کلی برای تغییر پروتکل ایجاد نشود، عرضه کل ۲۱ میلیون واحدی آن هرگز تغییر نخواهد کرد. در برخی پروژه‌ها، توسعه‌دهندگان می‌توانند از طریق قراردادهای هوشمند و با استفاده از متغیری که از قبل تعیین کرده‌اند، عرضه کل پروتکل را تغییر دهند.

عرضه حداکثر چیست؟

عرضه حداکثر به تعداد کل توکن‌هایی اطلاق می‌شود که قرار است در نهایت استخراج شوند و معمولاً مقدار آن هنگام ایجاد بلاک جنسیس، اولین بلاک در بلاکچین، مشخص می‌شود. برای مثال، حداکثر عرضه بیت‌کوین ۲۱ میلیون واحد است. اگرچه امکان بروز تغییراتی وجود دارد، اما پروتکل و کد بیت‌کوین به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که تعداد واحدهای استخراج‌شده هیچ‌گاه از این مقدار بیشتر نخواهد شد. در برخی ارزهای دیجیتال مانند اتر (ETH)، حداکثر عرضه تعریف نشده است، اما ایجاد توکن‌های جدید محدود به سرعت استخراج یا مینت است.

پروتکل‌های استیبل‌کوین‌ها معمولاً تلاش می‌کنند تا حداکثر عرضه را ثابت نگه دارند، به این ترتیب از بروز شوک‌های عرضه و نوسانات قیمت جلوگیری می‌کنند. ثبات قیمت استیبل‌کوین‌ها با استفاده از دارایی‌های ذخیره‌شده به‌عنوان وثیقه یا الگوریتم‌های کنترل عرضه، مانند سوزاندن توکن‌ها، تضمین می‌شود.

اگرچه هدف از طراحی استیبل‌کوین‌های الگوریتمی حفظ قیمت ثابت است، اما این استیبل‌کوین‌ها به‌دلیل آسیب‌پذیری در برابر ریسک از دست دادن وابستگی قیمت یا دی‌پگ شدن (De-Pegging)، ممکن است با مشکلاتی مواجه شوند. استیبل‌کوین‌های غیرالگوریتمی نیز ممکن است با ریسک از دست دادن پشتوانه روبه‌رو شوند. به‌عنوان مثال، حادثه‌ای که در ژوئن ۲۰۲۲ (۱ تیر ۱۴۰۱) برای تتر (USDT) رخ داد، نشان داد که حتی استیبل‌کوین‌های معتبر نیز می‌توانند در معرض خطر قرار بگیرند.

تفاوت‌های کلیدی بین عرضه کل، حداکثر عرضه و عرضه در گردش

هر دو معیار عرضه در گردش و عرضه کل بر قیمت توکن تأثیرگذارند، اما تأثیر آن‌ها نسبت به حداکثر عرضه کمتر است. زمانی که عرضه یک ارز دیجیتال به حداکثر برسد، دیگر امکان تولید توکن‌های جدید وجود نخواهد داشت. در این شرایط، دو اتفاق ممکن است رخ دهد:

توکن کمیاب‌تر می‌شود و در نتیجه، اگر تقاضا از عرضه پیشی بگیرد، قیمت توکن افزایش می‌یابد.

ماینرها تنها از طریق کارمزد تراکنش‌ها می‌توانند پاداش مشارکت خود را دریافت کنند.

برای مثال، عرضه بیت‌کوین از طریق یک رویداد به نام هاوینگ (Halving) هر چهار سال یک‌بار نصف می‌شود. طبق این فرمول، بیت‌کوین تا سال ۲۱۴۰ (۱۵۱۹ شمسی) به حداکثر عرضه ۲۱ میلیون واحد خواهد رسید. اگرچه در طول زمان انتشار بیت‌کوین از طریق استخراج بیشتر انجام می‌شود و به‌طور تئوری آن را به یک توکن تورمی تبدیل می‌کند، اما نصف شدن پاداش بلاک هر چهار سال یک‌بار، از ایجاد تورم بیشتر در آن جلوگیری می‌کند.

آشنایی با مفهوم عرضه بی‌نهایت و اثرات آن در بازار ارزهای دیجیتال

منظور از عرضه بی‌نهایت این است که از نظر تعداد، هیچ محدودیتی در استخراج یا ایجاد توکن‌های جدید وجود ندارد. این رویکرد باعث تورمی شدن توکن می‌شود؛ زیرا به‌دنبال عرضه بیش از حد، ارزش توکن در طول زمان کاهش پیدا می‌کند. به‌طور مثال، اگرچه برای اتریوم نرخ انتشار سالانه ۱۸ میلیون واحد اتر تعریف‌شده است، اما عرضه آن نامحدود است.

مزایا و معایب توکن‌های با عرضه نامحدود

مزایا

انعطاف‌پذیری و سازگاری

توکن‌های با عرضه نامحدود می‌توانند بر اساس تقاضا و نیازهای شبکه، عرضه خود را تنظیم کنند. به‌عنوان مثال، اتریوم می‌تواند از افزایش عرضه برای تشویق ماینرها و ولیدیتورها جهت حفظ امنیت شبکه یا تامین بودجه توسعه و نوآوری استفاده کند. علاوه بر این، افزایش عرضه می‌تواند به کاهش ازدحام شبکه و کاهش کارمزدها کمک کند، زیرا با استفاده از توکن‌های بیشتر در شبکه، تراکنش‌ها آسان‌تر می‌شوند.

ثبات و دسترسی

توکن‌های با عرضه نامحدود می‌توانند ثبات و دسترسی بیشتری برای کاربران و سرمایه‌گذاران فراهم کنند. به‌عنوان مثال، یو‌اس‌دی کوین (USDC)، یک استیبل‌کوین با پشتوانه دلار ایالات متحده، عرضه نامحدودی دارد. این امر به کاربران اجازه می‌دهد که در هر زمان دارایی خود را با دلار مبادله کنند و از این رو یک ارز باثبات در اختیار دارند که به‌طور گسترده پذیرفته شده است. همچنین، دوج‌کوین (DOGE) که یک میم‌کوین با عرضه نامحدود است، به کاربران این امکان را می‌دهد که بدون نگرانی از نوسانات قیمت، برای اهداف سرگرمی و اجتماعی توکن خریداری کنند.

معایب

رقیق شدن و کاهش ارزش

توکن‌های با عرضه نامحدود ممکن است با ریسک رقیق شدن و کاهش ارزش روبه‌رو شوند. ورود توکن‌های بیشتر به بازار می‌تواند منجر به کاهش کمیابی و تقاضا برای آن‌ها شود. به‌عنوان مثال، دای (DAI) یک استیبل‌کوین غیرمتمرکز با عرضه نامحدود است که کاربران می‌توانند با قفل کردن دارایی‌های خود در قراردادهای هوشمند، توکن‌های جدید دای را ایجاد کنند. با این حال، ارزش این توکن می‌تواند تحت تاثیر عواملی مانند نوسانات ارزش دارایی‌های وثیقه‌شده و تغییرات در وثیقه‌گذاری قرار گیرد.

تورم و عدم قطعیت

سرمایه‌گذاری در توکن‌های دارای عرضه نامحدود ممکن است با ریسک‌های تورم و عدم قطعیت همراه باشد، زیرا نرخ رشد عرضه و سیاست‌های پولی آن‌ها معمولاً قابل پیش‌بینی و شفاف نیستند. به‌عنوان مثال، در زمان ارتقاء مرج (Merge) در اتریوم، زمانی که شبکه از مکانیسم اجماع اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) تغییر یافت، سرمایه‌گذاران نسبت به برنامه بلندمدت مدیریت عرضه اتر تردید داشتند و نمی‌دانستند که تغییرات در عرضه آن چه تاثیری بر ارزش و امنیت شبکه خواهد داشت.

چگونه عرضه بر قیمت و ارزش یک ارز دیجیتال تاثیر می‌گذارد؟

عرضه در گردش و حداکثر عرضه هر دو از اهمیت بالایی برخوردارند و درک صحیح این مفاهیم به همراه عرضه کل، به شما کمک می‌کند تا تاثیر این شاخص‌ها بر قیمت ارز دیجیتال را بهتر درک کنید. سرمایه‌گذار با توجه به نحوه تعامل این دو معیار در برابر عرضه کل، می‌تواند استراتژی‌های سرمایه‌گذاری متفاوتی اتخاذ کند. همچنین، عرضه کل و عرضه در گردش ممکن است طبق قوانین پروتکل در طول زمان تغییر کنند. به همین دلیل، همیشه توصیه می‌شود که از آخرین اطلاعات مربوط به هر پروژه آگاه باشید.

تغییرات	عرضه کل	حداکثر عرضه	عرضه در گردش
تغییرات عرضه	مجموع توکن‌ها، توکن‌هایی که هنوز توزیع نشده‌اند را هم شامل می‌شود.	تمام توکن‌هایی که وجود خواهند داشت.	تعداد توکن‌هایی که در حال حاضر وجود دارند و برای معاملات در دسترس هستند.
توکن‌های قفل و سوزانده‌شده	توکن‌های سوزانده‌شده یا غیرقابل دسترس را شامل نمی‌شود.	کوین‌هایی که قرار است مینت شود.	توکن‌های قفل‌ یا ذخیره‌شده را شامل نمی‌شود.
تغییرات عرضه	ممکن است عرضه در طول زمان تغییر پیدا ‌کند.	به‌ندرت در طول زمان تغییر می‌کند.	ممکن است عرضه در طول زمان تغییر کند.

سوالات متداول

ارزش بازار چیست؟

ارزش بازار یک ارز دیجیتال از ضرب قیمت هر واحد آن در تعداد توکن‌های در گردش به‌دست می‌آید.

چرا ارزش بازار مهم است؟

ارزش بازار به شما کمک می‌کند تا جایگاه یک ارز دیجیتال در بازار را بسنجید و تصمیمات سرمایه‌گذاری بهتری بگیرید.

عرضه در گردش چیست؟

عرضه در گردش به تعداد توکن‌هایی گفته می‌شود که در حال حاضر در بازار موجود و قابل معامله هستند.

عرضه کل به چه معناست؟

عرضه کل مجموع تعداد توکن‌های تولید شده است که برخی از آن‌ها ممکن است هنوز در بازار توزیع نشده باشند.

حداکثر عرضه چیست؟

حداکثر عرضه به تعداد توکن‌هایی گفته می‌شود که هیچ‌گاه از آن بیشتر نخواهد شد و در پروتکل ارز دیجیتال مشخص است.

تفاوت عرضه در گردش و عرضه کل چیست؟

عرضه در گردش توکن‌های قابل معامله فعلی است، در حالی که عرضه کل شامل توکن‌هایی است که در آینده ممکن است وارد بازار شوند.

عرضه نامحدود چه تاثیری دارد؟

توکن‌های با عرضه نامحدود ممکن است با ریسک تورم و کاهش ارزش مواجه شوند، چون تعداد آن‌ها می‌تواند بدون محدودیت افزایش یابد.

چگونه عرضه بر قیمت ارز دیجیتال تاثیر می‌گذارد؟

عرضه بیشتر می‌تواند باعث کاهش قیمت شود زیرا توکن‌ها کمیاب‌تر نمی‌شوند، اما اگر تقاضا بالا باشد، ممکن است قیمت افزایش یابد.

آیا عرضه کل همیشه ثابت است؟

خیر، عرضه کل ممکن است بر اساس قوانین پروتکل تغییر کند، مانند افزایش یا کاهش عرضه توکن‌ها.

چرا باید عرضه‌های مختلف یک ارز دیجیتال را بررسی کنیم؟

بررسی عرضه‌های مختلف به شما کمک می‌کند تا دید بهتری از پتانسیل رشد و نوسانات قیمت ارز دیجیتال داشته باشید.

سخن پایانی

بازار ارزهای دیجیتال شباهت زیادی به بازار سهام دارد، زیرا قیمت توکن‌ها بر اساس وضعیت عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. از این رو، یک سرمایه‌گذار باید از اتفاقاتی که در طرف عرضه یک ارز دیجیتال رخ می‌دهد آگاه باشد و بداند که پروتکل چگونه تقاضا را مدیریت می‌کند. به همین دلیل، در این مقاله انواع مختلف عرضه ارزهای دیجیتال را بررسی کردیم. ابتدا به عرضه در گردش پرداختیم، یعنی توکن‌هایی که در حال حاضر در بازار موجود و قابل معامله هستند. سپس به تفاوت بین عرضه کل و حداکثر عرضه پرداخته شد؛ به‌عنوان مثال، حداکثر عرضه بیت‌کوین، که ۲۱ میلیون واحد است، تا سال ۱۵۱۹ شمسی به‌تدریج استخراج و وارد بازار خواهد شد. همچنین، عرضه کل به مجموع توکن‌های در گردش و توکن‌هایی که هنوز در بازار توزیع نشده‌اند، اشاره دارد. در نهایت، در پروتکل‌هایی که عرضه نامحدود دارند، هیچ محدودیتی برای ایجاد توکن‌های جدید وجود ندارد.

ممنون که تا پایان مقاله”ارزش بازار چیست؟ | انواع عرضه ها کدامند؟“همراه ما بودید

بیشتر بخوانید

ارزش بازار چیست؟ | انواع عرضه ها کدامند؟