آیا عصر طلایی هاوینگ بیت‌کوین به پایان رسیده است؟،برای سال‌ها، هاوینگ بیت‌کوین به‌عنوان جرقه‌ای برای آغاز موج‌های صعودی چشمگیر شناخته می‌شد؛ رویدادی که هر چهار سال یک‌بار با کاهش عرضه، نگاه‌ها را به سمت رشد قیمت جلب می‌کرد.
لیست عناوینی که در این مقاله برای شما زوم ارزی عزیز آماده کرده ایم:
- آیا عصر طلایی هاوینگ بیت‌کوین به پایان رسیده است؟
- هاوینگ ۲۰۲۴ و واکنش بازار؛ بیت‌کوین برخلاف انتظار حرکت کرد
- کاهش پاداش ماینرها؛ فشار جدید بر بازار بیت‌کوین
- مروری بر اثر هاوینگ‌های گذشته؛ رشد یا توهم؟
- بررسی عملکرد بیت‌کوین در دوره‌های مختلف هاوینگ
- آیا دوران طلایی هاوینگ بیت‌کوین تمام شده است؟
- بررسی دلایل صعود چشمگیر بیت‌کوین بعد از هاوینگ ۲۰۲۰
- ماینرها و ذخایر بیت‌کوین؛ عاملی پنهان در نوسانات قیمت
آیا عصر طلایی هاوینگ بیت‌کوین به پایان رسیده است؟
با گذشت بیش از چهار ماه از آخرین هاوینگ بیت‌کوین، این ارز دیجیتال یکی از ضعیف‌ترین عملکردهای خود را در مقایسه با دوره‌های پیشین ثبت کرده است. برخلاف انتظار، قیمت بیت‌کوین همچنان پایین‌تر از سطح قیمتی روز هاوینگ قرار دارد و نتوانسته جهش قابل‌توجهی را تجربه کند. آخرین باری که هاوینگ تأثیر چشمگیری بر افزایش قیمت داشت، به سال ۲۰۱۶ بازمی‌گردد. این روند باعث شده تا تردیدهایی جدی در مورد اثرگذاری واقعی هاوینگ بر رشد قیمت بیت‌کوین مطرح شود.
هاوینگ ۲۰۲۴ و واکنش بازار؛ بیت‌کوین برخلاف انتظار حرکت کرد
هاوینگ یکی از مکانیزم‌های ضدتورمی مهم در شبکه بیت‌کوین است که با نصف کردن پاداش استخراج ماینرها، عرضه روزانه کوین‌های جدید را کاهش می‌دهد. در نگاه نخست، این کاهش عرضه باعث ایجاد حس کمیابی (Scarcity) می‌شود و در نتیجه، اگر تقاضا ثابت بماند یا افزایش یابد، انتظار می‌رود قیمت بیت‌کوین رشد کند. این فرایند نه‌تنها بر قیمت، بلکه بر سودآوری ماینرها نیز تأثیر مستقیمی دارد.
از سوی دیگر، عوامل روانی نیز نقش مهمی در افزایش تقاضا ایفا می‌کنند. ایجاد حس کمیاب‌تر شدن بیت‌کوین، انتظارات ناشی از روندهای تاریخی و پوشش رسانه‌ای گسترده، معمولاً باعث جلب توجه بیشتر سرمایه‌گذاران و افزایش تقاضا می‌شود.
با این حال، برخی تحلیل‌گران باور دارند که نقش عوامل بنیادی در تعیین قیمت بیت‌کوین بیش از حد بزرگنمایی شده است. چرا که در دو چرخه گذشته، هاوینگ نتوانسته تأثیر قابل‌توجهی بر قیمت بگذارد. در ادامه این گزارش، با تکیه بر داده‌های واقعی نشان خواهیم داد که چرا تأثیر هاوینگ بر رشد قیمت بیت‌کوین کاهش یافته و چرا این رویداد به‌تنهایی نمی‌تواند تضمینی برای آغاز موج صعودی در بازار ارزهای دیجیتال باشد.
کاهش پاداش ماینرها؛ فشار جدید بر بازار بیت‌کوین
یکی از دلایل اصلی کاهش تأثیر هاوینگ بر افزایش قیمت بیت‌کوین، کاهش سودآوری استخراج برای ماینرهاست. در چنین شرایطی، ماینرها برای حفظ تعادل مالی و جلوگیری از ضرر، ناچارند استراتژی‌های جدیدی در مدیریت منابع خود اتخاذ کنند.
فرض کنیم ماینرها بلافاصله پس از استخراج، تمام پاداش‌های بلاک را در بازار به فروش برسانند. در این سناریو، می‌توان میزان فشار فروش آن‌ها را از طریق نسبت «ارزش دلاری کل پاداش‌های روزانه» به «حجم دلاری معاملات روزانه بازار» محاسبه کرد. این نسبت، تخمینی از تأثیر مستقیم فروش ماینرها بر بازار را به‌دست می‌دهد.
بر اساس داده‌های تاریخی، پیش از نیمه نخست سال ۲۰۱۷ اگر ماینرها تصمیم می‌گرفتند همه پاداش‌های خود را بفروشند، بیش از ۱ درصد از حجم معاملات روزانه بازار را تحت‌تأثیر قرار می‌دادند. اما امروز این عدد به حدود ۰.۱۷ درصد کاهش یافته است. هرچند این محاسبه تنها مربوط به پاداش‌های جاری است و دارایی‌های انباشته‌شده ماینرها را در نظر نمی‌گیرد، اما به‌خوبی نشان می‌دهد که با نصف شدن پاداش‌ها و افزایش عمق بازار، اثر فروش پاداش‌های روزانه بر قیمت بیت‌کوین به شکل محسوسی کاهش یافته است.
مروری بر اثر هاوینگ‌های گذشته؛ رشد یا توهم؟
رویداد هاوینگ در شبکه بیت‌کوین تقریباً هر چهار سال یک‌بار رخ می‌دهد و طی آن، پاداش استخراج هر بلاک برای ماینرها به نصف کاهش می‌یابد. این فرایند باعث می‌شود نرخ تولید بیت‌کوین‌های جدید کاهش پیدا کند و در نتیجه، میزان عرضه روزانه این رمزارز محدودتر شود. با توجه به اینکه سقف کل عرضه بیت‌کوین ۲۱ میلیون واحد است، هر هاوینگ سرعت نزدیک شدن به این سقف را کندتر می‌کند.به بازه زمانی میان دو رویداد هاوینگ، «دوره» یا «Epoch» گفته می‌شود. از منظر تاریخی، هاوینگ‌ها معمولاً به دلیل کاهش عرضه و افزایش حس کمیابی، اثر مثبتی بر قیمت بیت‌کوین داشته‌اند و نقش مهمی در شکل‌گیری روندهای صعودی ایفا کرد.
بررسی عملکرد بیت‌کوین در دوره‌های مختلف هاوینگ
پیش از رویداد هاوینگ ۲۰۲۴، بیت‌کوین یکی از چشمگیرترین رشدهای قیمتی خود را تجربه کرد. داده‌ها نشان می‌دهند که در بازه ۲۰۰ روز قبل از هاوینگ، قیمت این رمزارز تقریباً ۲.۵ برابر افزایش یافته است. این رشد چشمگیر تنها با دوره دوم هاوینگ قابل‌مقایسه است؛ زمانی که بیت‌کوین بیش از ۹۹ درصد از ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال را در اختیار داشت
با این حال، برخلاف تصور عمومی، این صعود قیمت تنها ناشی از انتظارات سنتی پیش از هاوینگ نبود. تصویب صندوق قابل معامله در بورس (ETF) اسپات بیت‌کوین در ژانویه ۲۰۲۴ (۲۱ دی ۱۴۰۲) نقش بسیار مهمی در تحریک تقاضا و افزایش قیمت ایفا کرد. از زمان تایید ETF تا روز هاوینگ، حدود ۲۹۹٬۰۰۰ بیت‌کوین به‌صورت خالص وارد بازار شد که همین موضوع تاثیر قابل‌توجهی بر رشد قیمت گذاشت.
نمودارهای قیمتی نشان می‌دهند که سود ۱۰۰ روزه بیت‌کوین در دوره پنجم، ۱۷ درصد بالاتر از میانگین دوره‌های پیشین بوده است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که افزایش قیمت در این بازه، بیش از آن‌که ناشی از هاوینگ باشد، به افزایش تقاضای ناشی از تایید ETF مرتبط بوده است.
البته باید توجه داشت که تایید ETF و رویداد هاوینگ، دو محرک مستقل بازار هستند. ETF با افزایش تقاضا نقش‌آفرینی می‌کند، در حالی که هاوینگ از سمت عرضه بر بازار اثر می‌گذارد. این دو عامل می‌توانند همزمان باعث تغییرات قیمتی شوند و وجود یکی، لزوماً تأثیر دیگری را خنثی نمی‌کند. با این حال، اگر هاوینگ همچنان همان قدرت تاریخی را در تحریک بازار داشته باشد، باید شاهد نوسانات قابل‌توجه‌تری در ادامه چرخه نیز باشیم.
آیا دوران طلایی هاوینگ بیت‌کوین تمام شده است؟
آخرین بار که هاوینگ توانست به شکل ملموسی باعث رشد بازار ارزهای دیجیتال شود، به سال ۲۰۱۶ و آغاز چرخه سوم بازمی‌گردد. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، تا اواسط سال ۲۰۱۷ فروش روزانه پاداش‌های بلاک توسط ماینرها می‌توانست بیش از ۱ درصد بر بازار تأثیر بگذارد. اما امروز این عدد به حدود ۰.۲۰ درصد کاهش یافته است، یعنی فشار فروش ناشی از ماینرها به‌شدت افت کرده و نقش کمرنگ‌تری در نوسانات بازار دارد.
این افت تأثیر دلایل مشخصی دارد:
پاداش‌های بلاک در هر دوره هاوینگ کاهش یافته‌اند.
همزمان با بزرگ‌تر شدن بازار، حجم معاملات روزانه بیت‌کوین افزایش چشمگیری داشته است.
بر همین اساس، انتظار می‌رود که فشار فروش از سوی ماینرها به‌مرور زمان کاهش یابد و نقش آن‌ها در تعیین روند بازار کم‌رنگ‌تر شود.
تصویر ضمیمه، روند افزایش حجم معاملات بیت‌کوین و مقدار پاداش‌های انباشته‌شده ماینرها را نشان می‌دهد. همان‌طور که مشاهده می‌شود، افزایش شدید حجم معاملات باعث شده اثر فروش پاداش‌های روزانه ماینرها بر بازار بسیار ناچیز شود.
نکته جالب توجه اینجاست که بسیاری از فعالان قدیمی بازار می‌دانند رشد حجم معاملات بازار رمزارزها در بسیاری از مواقع ارتباط مستقیمی با بیت‌کوین نداشته است. به‌عنوان نمونه، پس از راه‌اندازی اتریوم در سال ۲۰۱۵ و فعال شدن قابلیت قراردادهای هوشمند، عرضه اولیه کوین‌ها (ICO) رونق گرفت. در نتیجه، با راه‌اندازی تعداد زیادی از توکن‌ها روی بستر اتریوم، سلطه بیت‌کوین در بازار (BTC Dominance) کاهش یافت.
این دارایی‌های جدید دو پیامد مهم داشتند:
افزایش کلی حجم معاملات بازار، از جمله در بیت‌کوین.
توسعه و رشد سریع صرافی‌ها که توانستند کاربران بیشتری جذب کنند و حجم بالایی از معاملات را مدیریت نمایند.
بررسی دلایل صعود چشمگیر بیت‌کوین بعد از هاوینگ ۲۰۲۰
اگرچه پس از هاوینگ سال ۲۰۲۰ قیمت بیت‌کوین با رشد قابل‌توجهی مواجه شد، اما بررسی دقیق‌تر نشان می‌دهد که عوامل کلیدی دیگری، نقش پررنگ‌تری در این صعود داشته‌اند و تأثیر مستقیم هاوینگ به‌عنوان موتور محرک قیمت، کم‌رنگ‌تر از گذشته بوده است. در این چرخه، قیمت بیت‌کوین حدود ۶.۶ برابر افزایش یافت؛ اما دلیل اصلی این رشد، چاپ بی‌سابقه پول توسط بانک‌های مرکزی جهان در واکنش به بحران ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹ بود.
تزریق گسترده نقدینگی باعث افزایش تقاضا برای انواع دارایی‌ها شد؛ از املاک و سهام گرفته تا دارایی‌های دیجیتال. این روند، به سفته‌بازی و تورم در بازارهای مالی دامن زد و بسیاری از سرمایه‌گذاران به دنبال گزینه‌هایی برای حفظ ارزش پول خود بودند.
در چنین شرایطی، هاوینگ اگرچه از نظر فاندامنتال تأثیر محدودی داشت، اما به‌لحاظ روانی و رسانه‌ای بسیار مؤثر بود. معمولاً در ماه‌های منتهی به هاوینگ، بیت‌کوین در کانون توجه رسانه‌ها و سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد و همین موضوع باعث جلب سرمایه‌های خرد می‌شود، به‌ویژه زمانی که گزینه‌های سرمایه‌گذاری مطمئن، محدود باشند.
از سوی دیگر، سال ۲۰۲۰ با آغاز دوره‌ای به‌نام «بهار دیفای» (DeFi Spring) همراه شد. بسیاری از سرمایه‌گذاران به‌واسطه فرصت‌های سودآور موجود در پروژه‌های امور مالی غیرمتمرکز وارد بازار ارزهای دیجیتال شدند. این روند به اوج خود در «تابستان دیفای» رسید و باعث افزایش تقاضا برای رمزارزها و توکن‌های کاربردی شد. از آن‌جایی که همبستگی زیادی بین دارایی‌های دیجیتال وجود دارد، رونق دیفای به‌طور غیرمستقیم قیمت بیت‌کوین را نیز بالا برد.
در نهایت، مجموعه‌ای از این عوامل از جمله چاپ گسترده پول (مشهور به سیاست «پول هلیکوپتری») و رشد دیفای، بزرگ‌ترین بولران تاریخ بازار کریپتو را رقم زدند. اگرچه این رشد همزمان با هاوینگ اتفاق افتاد، اما واقعیت این است که بخش عمده آن ناشی از سیاست‌های اقتصادی جهانی بود؛ نه کاهش پاداش ماینرها. همین همزمانی، باعث شکل‌گیری این تصور شد که هاوینگ همچنان یک عامل فاندامنتال قوی در رشد قیمت بیت‌کوین است.
ماینرها و ذخایر بیت‌کوین؛ عاملی پنهان در نوسانات قیمت
بیت‌کوین‌های انباشته‌شده توسط ماینرها به دارایی‌هایی گفته می‌شود که در دوره‌های قبلی استخراج شده‌اند؛ زمانی که نرخ هش پایین‌تر و پاداش بلاک‌ها به‌مراتب بیشتر بود. این دارایی‌ها به مرور زمان جمع شده‌اند و اکنون بخش مهمی از ذخایر ماینرها را تشکیل می‌دهند. هرچه «نسبت عرضه ماینرها» – یعنی سهم بیت‌کوین‌های تحت کنترل آن‌ها نسبت به کل عرضه در گردش – بیشتر باشد، فروش این دارایی‌ها می‌تواند تأثیر قوی‌تری بر بازار داشته باشد.
با این حال، این نسبت در سال‌های اخیر روند نزولی داشته و در حال حاضر حدود ۹.۲ درصد است. در همین حال، بسیاری از ماینرها به دلیل کاهش پاداش‌ها، رشد هزینه‌های انرژی و تجهیزات، و افزایش نیافتن متناسب قیمت بیت‌کوین، ناچار شده‌اند بخشی از دارایی‌های خود را در بازارهای خارج از بورس (OTC) به فروش برسانند تا بتوانند سودآوری خود را حفظ کنند.
اگرچه رویداد هاوینگ همچنان فشار اقتصادی بر ماینرها وارد می‌کند و آن‌ها را وادار به تجدیدنظر در نحوه مدیریت منابع مالی خود می‌کند، اما روند بلندمدت نشان می‌دهد که تأثیر این رویداد بر قیمت بیت‌کوین نسبت به گذشته کمتر شده است. در واقع، فروش دارایی‌های انباشته ماینرها اکنون بیشتر از هاوینگ می‌تواند بر قیمت بازار اثرگذار باشد، به‌ویژه زمانی که همزمان با فشارهای اقتصادی انجام شود.
سوالات متداول
-
آیا هاوینگ هنوز مثل قبل بر قیمت بیت‌کوین اثر دارد؟
نه، تأثیر آن در سال‌های اخیر کاهش یافته و دیگر عامل اصلی رشد قیمت نیست.
-
چه زمانی آخرین بار هاوینگ اثر زیادی داشت؟
در سال ۲۰۱۶، که همزمان با شروع چرخه سوم بود.
-
چرا تأثیر هاوینگ کم شده است؟
زیرا بازار بزرگ‌تر شده، حجم معاملات بالا رفته و ماینرها قدرت تأثیرگذاری کمتری دارند.
-
آیا کاهش پاداش ماینرها هنوز مهم است؟
بله، اما دیگر مانند گذشته روی قیمت فشار نمی‌گذارد.
-
آیا تایید ETF در سال ۲۰۲۴ اثر بیشتری از هاوینگ داشت؟
بله، تایید ETF تقاضا را افزایش داد و نقش پررنگ‌تری در رشد قیمت داشت.
-
نقش هاوینگ بیشتر روانی است یا واقعی؟
امروزه بیشتر اثر روانی و رسانه‌ای دارد تا فاندامنتال.
-
آیا ماینرها هنوز با فروش بیت‌کوین بر بازار فشار می‌آورند؟
تا حدی، ولی سهم آن‌ها از بازار کاهش یافته است.
-
آیا ممکن است هاوینگ دوباره اثرگذار شود؟
فقط اگر با عوامل بزرگ دیگر مثل بحران اقتصادی یا رشد تقاضا همراه شود.
-
نسبت بیت‌کوین‌های در اختیار ماینرها الان چقدر است؟
حدود ۹.۲٪ از کل عرضه در گردش.
-
آیا عصر طلایی هاوینگ تمام شده؟
به‌نظر می‌رسد، بله؛ دیگر به‌تنهایی موتور رشد بازار نیست
سخن پایانی
اگرچه هاوینگ بیت‌کوین همچنان از نظر روانی می‌تواند با ایجاد حس کمیابی، تقاضا و توجه سرمایه‌گذاران را افزایش دهد، اما دیگر نمی‌توان آن را به‌عنوان یک شاخص قابل اتکا برای پیش‌بینی روند بازار در نظر گرفت. آخرین باری که هاوینگ تأثیر معناداری بر بازار ارزهای دیجیتال گذاشت، به سال ۲۰۱۶ بازمی‌گردد. در سال‌های پس از آن، به‌ویژه در دوره هاوینگ ۲۰۲۰، عوامل اقتصادی گسترده‌تری مانند چاپ گسترده پول در واکنش به همه‌گیری کووید-۱۹ نقش اصلی را در شکل‌گیری بولران ایفا کرده‌اند.
در کنار این موضوع، عواملی نظیر بلوغ بازار رمزارزها، کاهش تدریجی پاداش استخراج، و کاهش قدرت اثرگذاری تصمیمات ماینرها باعث شده‌اند که چرخه‌های چهار ساله هاوینگ دیگر مانند گذشته نتوانند به‌تنهایی مسیر قیمت بیت‌کوین را مشخص کنند. بنابراین برای تحلیل و پیش‌بینی آینده بازار، تمرکز صرف بر هاوینگ کافی نیست و سرمایه‌گذاران باید عوامل کلان‌تری مانند سیاست‌های مالی جهانی، تورم، تحولات بازارهای سنتی و جریان‌های تقاضای جدید نظیر ETF بیت‌کوین را در نظر بگیرند.
ممنون که تا پایان مقاله”آیا عصر طلایی هاوینگ بیت‌کوین به پایان رسیده است؟“همراه ما بودید
نظرات کاربران