ارز استارک نت چیست؟ | آینده ارز دیجیتال strk

ارز استارک نت starknet چیست؟ | آینده ارز دیجیتال strk، با رشد اکوسیستم اتریوم و افزایش تقاضا برای این شبکه، پردازش تراکنش ها و اجرای قراردادهای هوشمند با مشکل مواجه شد که منجر به ترافیک در پردازش و هزینه های بالای کارمزد در تراکنش می شود. این وضعیت زمانی حاد تر شد که پلتفرم ‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) بیشتری روی اتریوم اجرایی شدند، که مشکلات مقیاس ‌پذیری اتریوم را تشدید کرد.

برای حل مشکلات مقیاس پذیری اتریوم پروژه های لایه دومی مانند StarkNet، به وجود آمدند. پروژه های لایه دومی به عنوان یک لایه روی بلاکچین اولیه اتریوم (لایه ۱) رفتار می کنند و امکان پردازش کارآمد تر تراکنش ها و قراردادهای هوشمند را فراهم می کنند.

 StarkNet با پردازش این محاسبات و تراکنش ها در لایه دو، مقیاس پذیری و قابلیت استفاده شبکه اتریوم را به طور قابل توجهی افزایش می دهد. این رویکرد نه تنها به کاهش ازدحام و هزینه های تراکنش در شبکه اصلی کمک می کند، بلکه تضمین می کند که اصول امنیت و تمرکز زدایی اتریوم حفظ می شود.

اما در این مقاله قصد داریم ساختار بلاکچین StarkNet را بررسی کنیم و تاثیر این پروژه روی شبکه اتریوم و همچنین تفاوت های این پروژه با سایر بلاکچین های لایه دومی را جست و جو کنیم.

---

بررسی ویدیویی ارز strk

(قسمت اول)

(قسمت دوم)

(قسمت دوم)

---

ارز دیجیتال strk چیست؟

ارز strk کوین بومی شبکه StarkNet می باشد که اقتصاد این پروژه حول این ارز شکل گرفته است. در ادامه کاربردهای این ارز را عنوان می کنیم:

• کارمزد تراکنش

کاربران با توجه به دارایی خود می توانند کارمزدهای تراکنش را روی این شبکه با استفاده از ارز strk و یا اتر پرداخت کنند.

• تصمیمات حاکمیتی

کاربرانی که مقدار مشخصی ارز strk در اختیار دارند می توانند ایده های خود را برای رای گیری ارائه کنند و سایر کاربرانی که ارز strk را نگه می دارند نیز می توانند در این رای گیری مشارکت کنند و به ایده مطرح شده رای مثبت یا منفی بدهند.

• تامین امنیت

کاربران این شبکه می توانند با قفل کردن ارز مخصوص به این بلاکچین، به تامین امنیت شبکه بپردازند و در ازای آن پاداش دریافت کنند. این فرآیند شامل شرکت در عملیات شبکه به‌ عنوان Sequencer یا Prover است، جایی که Sequencer مسئول ترتیب تراکنش‌ ها هستند و Prover ها وظیفه دارند صحت تراکنش‌ ها را تأیید کنند.

• کمک های مالی

از این ارز طبق تصمیم بنیاد Starknet برای حمایت و کمک های مالی به موسسات و سازمان ها مانند دانشگاه ها، سازمان های غیردولتی استفاده می شود.

• خزانه پروژه

ارز strk موجود در این صندوق برای انجام تغییرات و تصمیماتی استفاده می شود که برای پیشبرد اهداف این پروژه می باشد.

• کمک های مالی برای توسعه

از ارز strk برای کمک های مالی مانند تحقیقات یا کارهایی برای توسعه، آزمایش، استقرار و حفظ پروتکل Starknet استفاده می شود.

نکته ای مثبت در مورد این ارز آن است که ارزهای strk که در اختیار سرمایه گذاران سازمانی و یا تیم فنی این پروژه می باشد، قفل زمانی دارد و به مرور آزاد می شود که باعث برهم زدن تعادل عرضه و تقاضای این ارز نمی شود.

---

معرفی بنیان گذاران و تاریخچه پروژه starknet

بلاکچین Starknet محصول بنیاد StarkWare می باشد. شرکت StarkWare یک شرکت اسرائیلی می باشد که در سال ۲۰۱۸ تاسیس شد. ارزش مالی این شرکت در سال ۲۰۲۲ با توجه به سرمایه گذاری های انجام شده روی این پروژه هشت میلیارد دلار تخمین زده می شد.

یکی از عجیب ترین اتفاقات پیش آمده برای این پروژه آن است که در سال ۲۰۱۹ مؤسسه فناوری اسرائیلی با نام تخنیون از بنیان گذار این پروژه آقای Eli Ben-Sasson شکایت کرد. آقای Ben در این موسسه مشغول به کار بود و این موسسه ادعا می کرد که آقای Ben با علم به این که StarkWare یکی از دستاوردهای این موسسه بوده، این شرکت را به صورت مخفیانه و بدون رضایت موسسه تخنیون تاسیس کرده است پس حق معنوی این پروژه برای موسسه تخنیون می باشد و آقای Ben نیز موظف است که ۵۰% از سهام این شرکت را به این موسه واگذار کند.

از طرفی آقای Ben این ادعا را رد کرد و بنیاد StarkWare را یک نهاد مستقل که با دانش افراد تاسیس کننده آن شروع به فعالیت کرده می دانست. در نهایت در سال ۲۰۲۲ دو طرف به توافق رسیدند و آقای Ben موسسه تخنیون را ترک کرد.

اما در نهایت بلاکچین Starknet شبکه اصلی خود را در ۱۱ دسامبر ۲۰۲۳ راه اندازی کرد و ارز STRK را در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۴ فعال کرد.

خوب است بدانید که پروژه Starknet توسط یک گروه هفت نفره ایده پردازی و اجرا شده که در ادامه به اختصار این افراد را معرفی می کنیم:

Andrew McLaughlin:

• تحصیل در دانشکده حقوق هاروارد
• ‌بنیان‌ گذار Higher Ground Labs (از ۲۰۱۷- تا به امروز)
• مشاور ارشد، Sandbox AQ (از ۲۰۲۱- تا به امروز)
• مشاور ارشد، Radia (2023 تاکنون)
• مشاور ارشد پروژه Liberty (2023 تاکنون)
• مشاور، Assembly OSM (2023 تاکنون)
• سرمایه گذاری در betaworks (2016 تاکنون)
• هیئت مدیره و کمیته اجرایی بنیاد Starknet

 Eli Ben-Sasson:

• تحصیلات در رشته علوم کامپیوتری
• محقق در دانشگاه ها و موسسات پرینستون، هاروارد و MIT و تخنیون
• خالق بلاکچین Zcash
• مخترع پروتکل ‌های STARK، FRI و Zerocash
• تحقیقات گسترده در مورد کریپتوگرافی و zero knowledge proof
• بنیان گذار و رئیس هیئت مدیره StarkWare

Uri Kolodny:

• دارای مدرک لیسانس علوم کامپیوتر و MBA
• بنیان گذار OmniGuide
• خالق شرکت Mondria
• همکاری با دو شرکت سرمایه گذار خطر پذیر اسرائیلی
• تحلیلگر در McKinsey
• بنیان گذار و مدیرعامل StarkWare

Michael Riabzev:

• دارای مدرک دکتری علوم کامپیوتر
• محقق و مخترع مفهوم zk-STARK
• تحقیق روی مفاهیم: شتاب سخت افزاری، الگوریتم های رمزنگاری، GPGPU، SDN، توسعه وب
• بنیان گذار StarkWare

Alessandro Chiesa:

• دارای مدرک دکتری در رشته علوم کامپیوتر در دانشگاه MIT
• عضو هیئت علمی علوم کامپیوتر در دانشگاه کالیفرنیا
• تحقیقات در حوزه ‌های تئوری پیچیدگی، رمزنگاری و امنیت و zero knowledge proof
• مخترع پروتکل Zerocash
• بنیان گذار StarkWare

Tomasz Kajetan Stańczak:

• تحصیل کرده در رشته های مدیریت بازرگانی، ریاضیات و مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات
• بنیان گذار Nethermind
• همکاری در Flashbots
• بنیان گذار Oiler Network
• مدیر اجرایی Twinstake
• بنیان گذار و عضو هیئت مدیره در بنیاد StarkNet

همان طور که ملاحظه می کنید تیم فنی این پروژه هر کدام دارای رزومه های کاری و تحصیلی بسیار قوی می باشند که اعتبار این پروژه را دو چندان می کند.

---

بررسی عملکرد starknet و معماری این پروژه

Starknet یک راه حل مقیاس پذیری لایه دومی برای اتریوم می باشد که یک محیط با توان عملیاتی بالا و کارمزد کم و همچنین ایمن برای برنامه های غیرمتمرکز (dApps) ایجاد می کند. معماری این بلاکچین از zk-STARK (Zero-Knowledge Scalable Transparent Arguments of Knowledge) برای انجام تراکنش‌ هایی خصوصی و مقیاس ‌پذیر در اتریوم استفاده می ‌کند.

برای درک بهتر معماری این پروژه باید با برخی مفاهیم آشنا شویم:

• Zero-Knowledge:

Zero-Knowledge Proofs یا گواه اثبات دانش صفر، یک روش رمزنگاری است که به یک طرف اجازه می‌ دهد بدون افشای اطلاعات خود، به دیگری ثابت کند که اطلاعاتی را می‌ داند.

به بیان ساده شما باید ثابت کنید خودتان هستید بدون این که اطلاعات هویتی خودتان را فاش کنید.

این مفهوم در فناوری بلاکچین، که در آن حریم خصوصی و امنیت داده ها اغلب به دلایل مختلفی بسیار مهم است، اهمیت دارد. ZKP ها به کاربران و کسب ‌و کارها امکان می ‌دهند تا از مجموعه داده‌ های خصوصی خود در اجرای قراردادهای هوشمند بدون افشای داده‌ های مهم استفاده کنند، بنابراین تعادلی بین شفافیت و حریم خصوصی ایجاد می ‌کنند.

• zk-STARK & zk-SNARK :

این دو مفهوم شاخه هایی از Zero-Knowledge Proofs می باشد که در ادامه هر کدام را بررسی خواهیم کرد.

zk-SNARK ها و zk-STARK ها هر دو فناوری های رمزنگاری با استفاده از گواه اثبات دانش صفر هستند که به کاربران اجازه می دهد، تایید هویت شوند بدون آن که اطلاعات هویتی خود را فاش کنند.

zk-SNARK ها امنیت و حریم خصوصی را فراهم می کنند، اما نیاز به یک راه اندازی قابل اعتماد دارند که می تواند یک خطر امنیتی بالقوه باشد. zk-SNARK ها کارآمد و سریع هستند اما برای محاسبات کوچک تر مناسب هستند که منجر به زمان تأیید سریع تر می شود.

zk-STARK ها نسخه بهبود یافته تری نسبت به zk-SNARK ها می باشد که از توابع هش مقاوم استفاده می کنند که مقیاس پذیری و امنیت را بدون راه اندازی قابل اعتماد ارائه می دهند و در برابر حملات محاسباتی کوانتومی شفاف تر و مقاوم تر می شوند. zk-STARK ها برای محاسبات بزرگ ‌تر و پیچیده تر بهتر هستند، اگرچه پردازش این تراکنش ها بیشتر طول می کشد.

تفاوت های اصلی دو مفهوم در امنیت، شفافیت و مقیاس پذیری است. zk-SNARK ها به یک راه اندازی قابل اعتماد نیاز دارند در حالی که zk-STARK ها نیاز ندارند که در نتیجه شفافیت و امنیت بهتری را ارائه می دهند. zk-STARK ها همچنین برای محاسبات بزرگ تر و پیچیده تر سرعت بالاتر و مقیاس پذیری بهتری دارند.

اما اجازه بدید دو تفاوت “راه اندازی قابل اعتماد” و “محاسبات بزرگ و پیچیده” که به آن اشاره کردیم را با ذکر یک مثال توضیح دهیم:

راه اندازی قابل اعتماد:

برای کمک به روشن شدن مفهوم “راه‌ اندازی قابل اعتماد” بیایید یک مثال در دنیای واقعی را در نظر بگیریم.

تصور کنید در حال ساخت یک کد مخفی هستید که فقط شما و تعدادی از دوستانتان می توانید آن را درک کنید. این کد یک “Common Reference String” یا “رشته مرجع مشترک” (CRS) است که شما و دوستانتان از آن برای رمزگذاری و رمزگشایی پیام ها استفاده می کنید. برای اطمینان از این که همه کد را می‌ دانند، یک جلسه ویژه برگزار می ‌کنید که به عنوان “trusted setup ceremony” یا “مراسم راه ‌اندازی مورد اعتماد” شناخته می ‌شود و در آن کد را با دوستان خود به اشتراک می ‌گذارید. با این حال، برای اطمینان از امنیت کد مخفی خود، هرگز نباید کد را برای افراد خارج از این گروه فاش کنید، حتی اگر آن ها دوستان شما باشند. اگر کسی بخواهد یک کپی از کد را نگه دارد و تصمیم بگیرد آن را با افراد بیرون از گروه خود به اشتراک بگذارید، می تواند کل سیستم را به خطر بیندازد، زیرا افراد خارجی می توانند پیام های شما را رمزگشایی و درک کنند.

این مثالی برای ماهیت یک راه‌ اندازی قابل اعتماد در zk-SNARK است. این فرآیندی است که در آن پارامترهای مخفی (کد) بین یک گروه منتخب (دوستان شما) به اشتراک گذاشته می‌ شوند تا اطمینان حاصل شود که سیستم اثبات درست کار می‌ کند، اما اگر هر یک از این پارامترها لو رود، می تواند منجر به اثبات نادرست و خطرات امنیتی شود.

از طرف دیگر zk-STARK ها به این فرآیند اشتراک گذاری مخفی نیاز ندارند. در عوض، آن ها از یک سیستم “transparent setup” یا “تنظیم شفاف” استفاده می کنند که در آن تمام پارامترهای لازم به صورت عمومی در دسترس هستند و به یک فرآیند مخفی وابسته نیستند. این بدان معنی است که پارامترها آشکارا با همه به اشتراک گذاشته می شود و خطر لو رفتن اطلاعات که منجر به نقض امنیتی می شود را از بین می برد. مثل این که کد مخفی در روزنامه چاپ شده باشد و همه بتوانند آن را ببینند. از آنجایی که همه کد را می ‌دانند، هیچ خطری برای به خطر افتادن آن توسط یک شخص وجود ندارد و zk-STARK‌ ها را ذاتا امن ‌تر و شفاف ‌تر می ‌کند.

محاسبات بزرگ و پیچیده:

بیایید مثالی از یک مرکز پردازش داده در مقیاس بزرگ برای یک شرکت مخابراتی جهانی را در نظر بگیریم. این شرکت نیاز به تجزیه و تحلیل و پردازش حجم وسیعی از داده ها از میلیون ها دستگاه در سراسر جهان دارد. این داده ها شامل سوابق تماس، الگوهای استفاده از اینترنت و داده های مکان است که برای درک رفتار مشتری، بهینه سازی عملکرد شبکه و تضمین امنیت بسیار مهم هستند.

در zk-SNARK ها، اگر شرکت از این شواهد برای تأیید یکپارچگی و دقت پردازش داده ها استفاده کند، برای تأیید کارآمد آن ها باید مدارک فشرده باشد، که برای محاسبات کوچک تر ایده آل است و به طور قابل توجهی اندازه اثبات را افزایش نمی دهد.

با این حال، برای zk-STARK ها، سناریو یکسان لزوماً به اثبات کوچکتری نیاز ندارد. در واقع، zk-STARK ها می توانند محاسبات بزرگ تر را موثرتر انجام دهند زیرا برای کار با اندازه های اثبات بزرگ تر طراحی شده اند. برای مثال شرکت مخابرات مفید است، جایی که پیچیدگی محاسبات (تجزیه و تحلیل حجم وسیعی از داده ها) می تواند قابل توجه باشد.

در نظر داشته باشید منظور از اثبات، بررسی آن تراکنش و تایید و مطابقت آن با قوانین بلاکچین و تایید صحت اطلاعات است و همچنین سایز اثبات های تولید شده توسط zk-SNARK 288 بایت و سایز این اثبات ها در zk-STARK بین ۴۰ هزار تا ۵۰ هزار بایت می باشد. در نتیجه zk-STARK می تواند تراکنش های بزرگ تر و پیچیده تری را پردازش کند.

حال با توضیحات ارائه داده شده بهتر درک می کنیم که پروژه  Starknet با استفاده از مفهوم Zero-Knowledge  و شاخه ی zk-STARK ایجاد شده است.

اما برگردیم به بررسی ساختار این بلاکچین، پروژه StarkNet در واقع یک راه لایه دومی می باشد که تراکنش ها را خارج از زنجیره و به صورت آفچین پردازش می کند و سپس خلاصه ای از این تراکنش ها را برای ثبت نهایی به بلاکچین اتریوم ارسال می کند. این رویکرد به طور قابل توجهی مقیاس پذیری شبکه اتریوم را با کاهش بار روی زنجیره اصلی افزایش می دهد، در نتیجه کارمزد تراکنش ها را کاهش می دهد و توان عملیاتی را افزایش می دهد.

StarkNet این مقیاس پذیری را با استفاده از zk-rollups، که یکی از راه حل های لایه دومی است که در آن نتیجه چندین تراکنش را به صورت یک تراکنش جمع می کند، به دست می آورد. این تراکنش ‌ها خارج از زنجیره پردازش می ‌شوند و سپس نتایج خلاصه شده و در قالب یک تراکنش به شبکه اصلی اتریوم ارسال می ‌شوند. این فرآیند توسط اثبات ‌های STARK انجام می شود (که پیش تر آن را کامل شرح داده ایم) که به شبکه اجازه می ‌دهد صحت یک تراکنش را بدون آشکار کردن داده‌ های هویتی و مهم آن تأیید کند. این فرآیند امنیت و یکپارچگی تراکنش های پردازش شده در StarkNet را تضمین می کند و آن ها را هم ایمن و هم خصوصی می کند.

توجه داشته باشید که یک مقاله مجزا در مورد مفهوم zk-rollups ها پیش از این متنشر شده که می توانید به آن دسترسی داشته باشید.

خوب است بدانید که بلاکچین StarkNet با زبان برنامه نویسی Cairo ایجاد شده است. زبان برنامه نویسی Cairo یک جزء کلیدی در اکوسیستم StarkNet است که امکان توسعه قراردادهای هوشمندی را فراهم می کند که می توانند خارج از زنجیره اجرا شوند و سپس در بلاکچین اتریوم با استفاده از (zkp) اثبات های دانش صفر تأیید شوند. طراحی Cairo بر وضوح ریاضی، سادگی و اجرای قطعی تمرکز دارد و آن را برای ایجاد قراردادهای هوشمند ایمن و کارآمد در StarkNet مناسب می ‌کند.

Cairo بر “وضوح و سادگی ریاضی” تمرکز دارد و هدف آن این است که این زبان را در دسترس و استفاده از آن را آسان کند، به ویژه برای توسعه دهندگانی که ممکن است پیشینه ای در علوم رمزنگاری نداشته باشند. این سادگی برای اطمینان از اینکه توسعه دهندگان می توانند به طور موثر محاسباتی را که قراردادهای هوشمندشان انجام می دهد ایجاد و درک کنند، بسیار مهم است، که برای به کارگیری شواهد دانش صفر در StarkNet حیاتی است.

“اجرای قطعی” یکی دیگر از ویژگی های کلیدی زبان Cairo است که تضمین می کند که نتیجه اجرای یک قرارداد هوشمند به طور کامل توسط ورودی آن تعیین می شود. این برای تولید و تأیید اثبات ‌های STARK ضروری است، زیرا امکان تأیید اثبات محاسبات را بدون افشای داده‌ های خصوصی فراهم می ‌کند. این مدل اجرای قطعی، سنگ بنای ویژگی ‌های امنیتی و حریم خصوصی ارائه شده توسط StarkNet است، و Cairo را به گزینه ‌ای ایده ‌آل برای توسعه ‌دهندگانی تبدیل می ‌کند که به دنبال ساخت برنامه ‌های غیرمتمرکز امن و مقیاس ‌پذیر هستند.

در نهایت، پشتیبانی بومی این زبان از گواه اثبات دانش صفر به توسعه دهندگان این امکان را می دهد که برنامه هایی را بسازند که از ویژگی های حریم خصوصی، مانند برنامه های مالی غیرمتمرکز (DeFi)، بدون تخصص رمزنگاری استفاده کنند.

خوب است بدانید StarkNet با زبان برنامه نویسی Solidity روی شبکه Ethereum سازگاری دارد و توسعه StarkNet را برای توسعه دهندگان اتریوم نسبتاً آسان می کند. این سازگاری تضمین می‌ کند که توسعه ‌دهندگان می ‌توانند از مهارت ‌های موجود خود در Solidity بهره ببرند و در عین حال از حریم خصوصی، مقیاس‌ پذیری و عملکرد مقرون ‌به ‌صرفه ارائه ‌شده توسط StarkNet و زبان Cairo بهره‌ مند شوند.

در نظر داشته باشید Cairo، زبان برنامه نویسی مورد استفاده برای نوشتن قراردادهای هوشمند در StarkNet، در واقع با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگار است. StarkNet از Cairo-VM (CVM) برای اجرای قراردادهای هوشمند خارج از زنجیره استفاده می‌ کند و سپس یک اثبات را به شبکه اصلی اتریوم ارسال می ‌کند. این روش به طور قابل توجهی هزینه های کارمزد و بار محاسباتی در شبکه اتریوم را کاهش می دهد و مقیاس پذیری و حریم خصوصی را افزایش می دهد.

هدف اصلی StarkNet سازگاری با اتریوم می باشد و به توسعه دهندگان این امکان را می دهد که کدی را در StarkNet بنویسند که می تواند توسط ماشین مجازی Cairo اجرا شود. این سازگاری از طریق transpiling حاصل می ‌شود، فرآیندی که کد Solidity را به Cairo تبدیل می ‌کند و این امکان را برای توسعه‌ دهندگانی که با زبان Solidity اتریوم آشنا هستند، می دهد که به راحتی به توسعه در StarkNet بپردازند.

اما اجازه بدید بخش های مختلف بلاکچین StarkNet را باهم بررسی کنیم. شما می توانید نوع رفتار اجزای اکوسیستم StarkNet را در تصویر زیر مشاهده کنید:

• Gateways node

Gateways node به‌ عنوان یک پل بین بلاکچین StarkNet و کاربران یا برنامه‌ های غیرمتمرکز عمل می ‌کنند و امکان ارسال تراکنش‌ ها را فراهم می کند. نقش Gateways node شبیه به نقش ممپول در اتریوم است، جایی که به طور موقت تراکنش ‌های تایید نشده را قبل از پردازش در آن جا نگه می ‌دارند. این نود ها تراکنش ها را نیز یک بررسی اجمالی می کنند و تراکنش های مخرب را کنار می گذارند.

زمانی که درخواست یک تراکنش از شبکه اتریوم ارسال می شود، Gateways node ها این تراکنش ها را دریافت و برای پردازش در شبکه StarkNet آماده می کنند. سپس تراکنش به حالت “دریافت شده” علامت گذاری می شود.

کاربران می توانند با استفاده از این نودها به شبکه متصل شوند و در فرآیند تامین امنیت شبکه کمک کنند.

• Sequencer

نقش Sequencer ها تعیین ترتیب تراکنش ها و سازماندهی تراکنش ها به ترتیب خاصی و سپس اجرای آن ها می باشد. Sequencer ها برای عملکرد روان شبکه حیاتی هستند. نقش Sequencer ها مشابه ولیدیتورها در اتریوم یا ماینرها در بیت کوین است که شامل پردازش تراکنش ها و ایجاد بلاک ها می شود. بعد از پردازش تراکنش ها توسط Sequencer ها، آن تراکنش ها را با نام “ACCEPTED_ON_L2”  برچسب گذاری می کنند.

“تیم فنی Starknet در تلاش است که بخش Sequencer ها را کاملا غیرمتمرکز سازد تا به کاربران بیشتری اجازه دهد که Sequencer شوند و به استحکام شبکه کمک کنند. در زمان نگارش این مقاله شبکه Starknet تنها با دو Sequencer (Madara و Kraken) کار می کند.”

• Provers

Prover ها برای بار دوم این تراکنش ها را پردازش می کنند تا اطمینان حاصل کنند که تمام تراکنش های داخل بلاک به درستی انجام شده است. سپس برای برنامه های غیرمتمرکز و تراکنش هایی که توسط Sequencer ها پردازش شده، اثبات تولید می کند. (اثبات‌ ها به شواهد رمزنگاری که توسط Prover ها برای تأیید صحت تراکنش‌ ها و بلاک ها تولید می‌ شود، می گویند.) به بیان ساده، این اثبات ها به شبکه اتریوم ثابت می کند که این تراکنش با قوانین شبکه همخوانی دارد.

پس از این که Prover ها تراکنش ها را پردازش کردند و برای آن ها اثبات تولید کردند، این اثبات ها به شبکه اتریوم ارسال می شوند. سپس Verifier ها در شبکه اتریوم این مدارک را تأیید می کنند و با “ACCEPTED_ON_L1” علامت گذاری کرده و اگر شواهد و اثبات ها درست باشند، شبکه اتریوم تراکنش ها را می پذیرد و وضعیت Starknet را در بلاکچین اتریوم به روز می کند.

اما در ادامه قصد داریم فرآیندی که از زمان درخواست تراکنش تا ثبت آن در شبکه اتریوم را شامل می شود را بررسی کنیم:

• درخواست تراکنش

کاربران درخواست تراکنش ‌ها را می دهند که سپس به یک Gateways node که به عنوان یک ممپول عمل می ‌کند، ارسال می ‌شوند. قبل از ارسال تراکنش به Sequencer، node یک مرحله اعتبار سنجی را انجام می دهد، مانند بررسی این که موجودی حساب بیشتر از حداکثر کارمزد باشد. در صورت تایید تراکنش در حافظه ذخیره می شود.

• پردازش تراکنش

زمانی که تراکنش به Sequencer می ‌رسد، فرآیند تایید صحت و اجرای تراکنش طی خواهد شد. اگر تراکنش با موفقیت تأیید شود، وضعیت آن RECEIVED می شود و اگر تراکنش نامعتبر باشد، وضعیت رد می شود. تراکنش ‌هایی که با موفقیت انجام شده‌ اند به ‌عنوان ACCEPTED_ON_L2 علامت ‌گذاری می ‌شوند.

• اثبات رمزنگاری

پس از انجام تراکنش ها و قرار گرفتن در یک بلاک در Starknet، Prover یک اثبات برای بلاک جدید محاسبه می کند و آن را به لایه-۱ (اتریوم) می فرستد. این اثبات برای نهایی شدن تراکنش در لایه ۱ بسیار مهم است و تضمین می کند که تراکنش به طور ایمن و غیرقابل برگشت از بلاکچین اتریوم است.

• نهایی شدن تراکنش

آخرین مرحله پذیرش آن در لایه ۱ است. اثبات تولید شده توسط Prover توسط قرارداد Verifier در اتریوم تأیید می شود و وضعیت در اتریوم به روز می شود. در این مرحله، تراکنش به قطعیت مطلق می‌ رسد و امنیت نگهداری از تراکنش به عهده اتریوم خواهد بود.

به طور خلاصه، زمان درخواست تراکنش تا ثبت آن در شبکه اتریوم از بلاکچین Starknet شامل چندین مرحله است: ایجاد تراکنش، پردازش Sequencer، مرحله Prover، و در نهایت پذیرش تراکنش در لایه یک، نهایی شدن این فرآیند تضمین می ‌کند که تراکنش‌ ها ایمن، معتبر و غیرقابل برگشت هستند.

---

StarkEx چیست؟

StarkEx یک موتور مبتنی بر STARK است که توسط StarkWare ایجاد شده و به ‌طور خاص برای صرافی‌ ها، بازی ها و سایر بخش های دیفای به منظور بهبود عملکرد آن ها طراحی شده است. این موتور صرافی‌ ها را قادر می‌ سازد تا با استفاده از شواهد رمزنگاری برای تایید تراکنش‌ ها و به ‌روزرسانی وضعیت صرافی در زنجیره، معاملات غیرحضانتی را در مقیاس بزرگ با نقدینگی بالا و هزینه ‌های کمتر ارائه دهند.

” غیرحضانتی به این معنی می باشد که دارایی کاربران درون کیف پول خودشان باشد و کاربران کنترل دارایی خودشان را برعهده بگیرند.”

StarkEx از ژوئن ۲۰۲۰ در شبکه اتریوم مستقر شده است و بیش از ۵۰ میلیون تراکنش را قبل از استقرار شبکه اصلی خود مدیریت کرده است که پذیرش گسترده آن را نشان می دهد. StarkEx همچنین دارای قابلیت‌ های پیشرفته ‌ای مانند برداشت سریع، دسته ‌بندی تراکنش‌ ها و پشتیبانی از استاندارد‌های ERC-721، ERC-20 و ERC-1155 است.

انتظار می رود StarkEx به زودی روی شبکه StarkNet مستقر شود و مزایای یک شبکه کاملاً غیر متمرکز و قابلیت ترکیب با سایر برنامه ها را ارائه دهد.

---

شبکه StarkNet کدام یک از مشکلات ZKrollup ها را حل کرد؟

همان طور که می دانید پروژه های زیادی هستند که با استفاده از مفهوم zk در تلاش برای حل مشکلات مقیاس پذیری هستند. اما فارغ از تمامی ویژگی های مثبتی که دارند، با سه مشکل بزرگ رو به رو هستند:

سرعت پایین تر نسبت به OPTIMISTIC Rollup ها، نیاز به توان محاسباتی بالا، نیاز به پیچیدگی و دانش فنی بالا برای راه اندازی.

اما در ادامه راه حل های StarkNet را بررسی خواهیم کرد:

سرعت بالا:

بلاکچین StarkNet نسبت به سایر پروژه هایی که با استفاده از مفهوم ZKrollup فعالیت می کند سرعت بالاتری دارد و همان طور که گفته شد با بزرگ کردن سایز اثبات ها تا ۵۰ هزار بایت، باعث شده سرعت پردازش افزایش یابد. البته از آن جایی که پروژه های OPTIMISTIC محور، نیازی به اثبات ندارند، همچنان سرعت بیشتری از ZKrollup ها دارند.

توان محاسباتی:

در شبکه StarkNet حجم کاری را می توان به چندین بخش تقسیم کرد و امکان موازی سازی و تولید اثبات بسیار راحت تر و با توان محاسباتی کمتری امکان پذیر است. به عبارتی دیگر، فرآیند تولید اثبات می تواند همزمان نباشد. به این معنی که لازم نیست فورا یا در یک زمان محدود این کار انجام شود. این انعطاف ‌پذیری توزیع حجم کار را بین چندین Prover، که هر کدام بر روی یک بلاک متفاوت کار می ‌کنند، امکان‌ پذیر می‌ سازد، بنابراین موازی‌ سازی و تولید اثبات کارآمد را تسهیل می ‌کند.

دانش فنی:

بلاکچین StarkNet با استفاده از زبان برنامه نویسی Cairo، تا حدودی توانسته این مشکل را رفع کند و توسعه دهندگان شبکه اتریوم بتوانند بدون دانش فنی رمزنگاری از این rollup استفاده کنند.

---

بررسی امنیت پروژه starknet

بلاکچین StarkNet تحت ممیزی های امنیتی قرار گرفته تا از ایمنی و یکپارچگی قراردادهای هوشمند خود اطمینان حاصل کند. شرکت QuillAudits یک ممیزی جامع از قراردادهای هوشمند StarkNet انجام داده است که بر بررسی کدهای شبکه StarkNet، کنترل و دسترسی، اعتبارسنجی ورودی، نقص‌ های عملکردی و بهینه‌ سازی شبکه تمرکز دارد. هدف این فرآیند ممیزی شناسایی آسیب ‌پذیری ‌های بالقوه و ارائه راه‌ حل ‌هایی برای حفاظت از این پلتفرم است.

در مورد هر گونه حادثه هک یا اختلال، جزئیات خاصی پیدا نشد که این شبکه به مشکل خورده باشد. با این حال، فرآیند حسابرسی و ممیزی جامع انجام شده توسط QuillAudits، همراه با طراحی غیرمتمرکز StarkNet، تلاش هایی را برای رسیدگی به آسیب پذیری های امنیتی احتمالی و محافظت در برابر اختلالات ارائه می کند.

---

معرفی شرکت های سرمایه گذاری و همکاری ها

یک نکته مهم در این بخش آن است که اولین دور سرمایه گذاری این شرکت، شامل مشارکت ویتالیک بوترین، یکی از بنیان گذاران اتریوم بود. علاوه بر این، StarkWare دوازده میلیون دلار حمایت مالی از بنیاد اتریوم در سال ۲۰۱۸ دریافت کرده است. همین موضوع نشان از اهمیت این پروژه و همکاری نزدیک این دو پروژه با یکدیگر دارد.

سرمایه گذاران StarkWare، شرکت های بزرگی می باشند که در ادامه نام آن ها را مشاهده می کنید: Pantera Capital، Paradigm، Sequoia Capital، Consensys، Coinbase Ventures، Blockchain Founders Fund، Three Arrows Capital، Alameda Research، Tiger Global Management، Coatue و Greenoaks Capital.

اما روند جذب سرمایه StarkWare را باهم مرور کنیم. در ابتدا یک سرمایه گذاری شش میلیون دلاری روی این پروژه انجام شد، سپس یک دور سرمایه گذاری سی میلیون دلاری سری A، که شامل سرمایه گذاری چندین شرکت سرمایه گذاری خطر پذیر از جمله Paradigm، Sequoia Capital، Coinbase Ventures و Intel Capital و ویتالیک بوترین، انجام شد.

در مارس ۲۰۲۱، StarkWare  هفتاد و پنج میلیون دلار در دور سرمایه گذاری سری B، به رهبری Paradigm، در میان سایر شرکت های سرمایه گذاری خطرپذیر، جمع آوری کرد. این دور با سرمایه گذاری هایی از Sequoia، DCVC، Pantera Capital، Wing، Alameda Research و Founders Fund حمایت شد. در نوامبر ۲۰۲۱، StarkWare پنجاه میلیون دلار در دور سرمایه ‌گذاری سری C به رهبریSequoia  جمع ‌آوری کرد، که مجموع سرمایه گذاری ها را به صد و شصت و سه میلیون دلار و ارزش شرکت را به ۲ میلیارد دلار رساند. سپس، در می ۲۰۲۲، StarkWare  صد میلیون دلار در دور سرمایه ‌گذاری سری D، به رهبری Greenoaks Capital and Coatue Management، جمع ‌آوری کرد که علیرغم این که بازار در آن زمان در رکود بود، ارزش شرکت را به ۸ میلیارد دلار رساند.

---

بررسی ویژگی های پروژه starknet

شبکه StarkNet ویژگی های منحصر به فردی دارد که در ادامه آن ها را بررسی خواهیم کرد:

• افزایش مقیاس پذیری

 Starknet مقیاس پذیری اتریوم را با پردازش تراکنش ها خارج از زنجیره اصلی به طور قابل توجهی بهبود می بخشد و امکان انجام تراکنش های بالاتر را فراهم می کند.

• کاهش کارمزدها

تراکنش هایی که در بلاکچین Starknet انجام می شود به طور میانگین و با توجه به شرایط شبکه بین ۱$ تا ۲$ کارمزد باید بپردازند، که نسبت به شبکه اصلی اتریوم بسیار ارزان تر می باشد.

• حفظ حریم خصوصی

شبکه Starknet امنیت خود را از اتریوم می گیرد و علاوه بر آن با استفاده از مفهوم zkstark تمامی تراکنش ها به صورت محرمانه انجام می شود که طی آن اطلاعات کاربران مخفی می ماند.

• سازگاری با شبکه اتریوم

Starknet به گونه ای طراحی شده است که با زیرساخت های موجود اتریوم و ماشین اجرای قرارداد هوشمند آن سازگاری دارد و توسعه دهندگان می توانند روی این دو شبکه فعالیت کنند.

• تیم فنی با سابقه

تیم فنی این پروژه متشکل شده از افرادی متخصص که سابقه طولانی در بازار کریپتوها دارند و همین موضوع باعث اعتبار بیشتر این پروژه می شود.

• حمایت افراد و سرمایه گذاران مطرح

حمایت بنیاد اتریوم و شخص ویتالیک بوترین از این پروژه و سرمایه گذاری شرکت های بزرگ، نشان دهنده اهمیت این پروژه و آینده ی پیش روی آن است.

• ماشین اجرای قرارداد هوشمند Cairo-VM (CVM)

این پروژه ماشین اجرای مخصوص به خود را دارد که باعث شده تا حدودی پیچیدگی های zkrollup ها را رفع کند. این ماشین با شبکه اتریوم سازگاری دارد.

• موتور StarkEx

این بلاکچین با استفاده از این موتور به طیف وسیعی از برنامه های دیفای، nft ها و بازی ها با حفظ حریم خصوصی بالا سرویس می دهد.

• حمایت از اکوسیستم Starknet

این پروژه با انجام ایردراپی ارزشمند بین کاربران بسیار محبوب شد و به تازگی به توسعه دهندگان اکوسیستم این پروژه و یا توسعه دهندگان آزاد که روی گیت هاب نمونه کدهای خود را منتشر می کنند ایردراپ انجام داده است. فارغ از آن این پروژه از موسسات، دانشگاه ها و سازمان های غیردولتی نیز حمایت مالی می کند.

---

بررسی اهداف پروژه starknet

در این بخش مهم ترین اهدافی که Starknet به آن ها دست یافته است یا در تلاش برای رسیدن به آن ها می باشد را بررسی می کنیم:

• بهبود عملکرد و تجربه کاربری (UX)

توسعه Starknet بر بهبود عملکرد شبکه و تجربه کاربری تمرکز دارد، این پروژه با هدف ارائه یک تجربه مناسب و ایمن برای کاربران ایجاد شده است.

• تایید نهایی با سرعت بالا

Starknet متعهد به ارائه نهایی سریع تر تراکنش ها است که برای اطمینان از قابلیت استفاده و اطمینان شبکه بسیار مهم است و همین موضوع باعث کاهش کارمزدها می شود.

• توسعه اکوسیستم

هدف Starknet استفاده از Cairo برای ساخت برنامه های کاربردی نوآورانه می باشد. در همین راستا آپدیت های مختلفی روی این زنجیره برنامه ریزی شده است.

• تمرکز زدایی

در سال ۲۰۲۴، Starknet قصد دارد بر تمرکز زدایی، هم در عملیات و هم در تصمیم گیری تمرکز کند. این شامل ایجاد مکانیسم‌ ها و پروتکل ‌هایی است که از شفافیت و عدم تمرکز حمایت می ‌کنند.

• موارد استفاده جدید

هدف Starknet پشتیبانی از توسعه موارد جدید، مانند بازی های زنجیره ای و کیف پول هایی با کاربری آسان است که تجربه استفاده از خدمات بلاکچین را برای کاربران فراهم می کند.

• پذیرش بیشتر

انتظار می رود پلتفرم های دیفای بسیاری از این بلاکچین استفاده کنند، زیرا این شبکه علاوه بر کارمزد پایین، حریم خصوصی کاربران و امنیت اطلاعات را تضمین می کند.

• رفع مشکلات اتریوم

تمامی پروژه های لایه دومی برای رفع مشکلات مقیاس پذیری اتریوم و کاهش کارمزدها به وجود آمده اند. اما بلاکچین Starknet قصد دارد با حفظ رعایت حریم خصوصی و امنیت، پردازش تراکنش ها را افزایش دهد و از این راه، ترافیک شبکه اتریوم را کاهش دهد.

---

بررسی آینده پیش روی starknet

آینده Starknet امیدوار کننده به نظر می رسد زیرا با نوآوری های فنی، پذیرش گسترده و حمایت شرکت های برجسته و بنیاد اتریوم پشتیبانی می شود. توسعه و پذیرش Starknet توسط جامعه اتریوم نشان می دهد که این پروژه موقعیت خوبی برای ایفای نقش اصلی در آینده اتریوم دارد.

استفاده نوآورانه از فناوری STARK برای افزایش مقیاس ‌پذیری، کاهش کارمزد و ایمن ‌تر کردن تراکنش ‌ها، Starknet را به عنوان یک راه ‌حل مناسب لایه دومی نشان می ‌دهد. همچنین اکوسیستم رو به رشد بلاکچین Starknet که توسط جامعه توسعه دهندگان، کاربران و شرکا پشتیبانی می شود، نشان دهنده پایه ای قوی برای رشد آینده است.

Starknet سرمایه قابل توجهی را جذب کرده است و ارزش این شرکت بیش از ۸ میلیارد دلار رسیده است که نشان ‌دهنده اعتماد شرکای آن به پتانسیل بالای این پروژه است. تمرکز بر پرداختن به محدودیت‌ های مقیاس ‌پذیری، امنیت و تمرکز زدایی اتریوم، همراه با حمایت سرمایه ‌گذاران برجسته و بنیاد اتریوم، Starknet را به عنوان یک پروژه مهم برای رفع محدودیت های اتریوم مطرح می کند.

با این حال، Starknet نیز با چالش هایی رو به رو است. StarkNet هنوز در مراحل توسعه خود است و بنابراین، باگ‌ های احتمالی و خطرات امنیتی باید به طور مداوم مورد ارزیابی و رسیدگی قرار گیرند. همچنین این پروژه تنها با دو Sequencer (در زمان نگارش این مقاله) فعالیت می کند که خطر تمرکز را افزایش می دهد اما علی ‌رغم این چالش ‌ها، مزایای StarkNet بسیار بیشتر از چالش‌ های آن است که آن را به عنوان راه‌ حلی امیدوارکننده برای مشکلات مقیاس ‌پذیری اتریوم در بلند مدت قرار می ‌دهد.

در نتیجه، آینده Starknet روشن به نظر می رسد که با نوآوری های فنی، جامعه قوی، تامین مالی قابل توجه توسط شرکت های سرمایه گذاری خطر پذیر و پذیرش پلتفرم های دیفای پشتیبانی می شود.

---

سخن پایانی

ارز استارک نت (STARKNET) یکی از ارزهای دیجیتال برتر و نوآورانه است که قدرت و قابلیت‌های فراوانی در حوزه تجارت الکترونیک و اقتصاد دیجیتال دارد. با توجه به تکنولوژی مبتکرانه استفاده شده در طراحی و پیاده‌سازی آن، استارک نت قادر به ارائه راهکارهایی هوشمندانه و امن برای انتقال داده‌ها و اجرای قراردادهای هوشمند است.

استارک نت با استفاده از تکنولوژی‌های رمزنگاری پیشرفته و قدرت محاسباتی بالا، تضمین کننده‌ی امنیت و حریم خصوصی بالایی است. این ارز دیجیتال به کاربران امکان می‌دهد تا تراکنش‌های سریع و ارزان را انجام دهند و قراردادهای هوشمند را بدون واسطه‌ای متمرکز اجرا کنند. همچنین، استارک نت به صورت موازی و با استفاده از شبکه‌های زنجیره‌ای، مقیاس‌پذیری بالایی دارد که اجازه می‌دهد تا به عنوان پایه‌ای برای برنامه‌های بزرگ و پیچیده عمل کند.

با توجه به ظهور استارک نت و توسعه‌ای که در آینده ارز دیجیتال دارد، می‌توانیم امیدوار باشیم که تجارت الکترونیک و اقتصاد دیجیتال با توجه به قابلیت‌ها و قدرت‌های استارک نت، به سطحی بالاتر از انعطاف‌پذیری، امنیت و کارایی برسند. با توجه به همه این نکات، استارک نت یکی از ارزهای دیجیتال پیشرو و مبتکرانه است که در آینده می‌تواند به طور قابل توجهی به توسعه و پیشرفت حوزه‌های مختلف اقتصادی و فناوری کمک کند.

ممنونکه تا پایان مقاله”ارز استارک نت چیست؟ | آینده ارز دیجیتال strk”همراه ما بودید.