زربان به میدان آمد؛ اولین پلتفرم غیرمتمرکز وام ارزدیجیتال در ایران
در وضعیتی که تورم موجب کاهش ارزش پول شده است، باید به راه‌هایی برای حفظ ارزش پول فکر کرد. مثل خرید دلار، طلا، دریافت وام، خرید قسطی و… . ولی تمامی این راه‌ها مشکلات خود را دارند مثل محدودیت خرید، ریسک مفقود شدن و نگهداری.
ارزهای دیجیتال بخشی از مشکلات را حل کرده‌اند مثلا تتر به عنوان جایگزینی برای دلار فیزیکی، هم انتقال دلار را راحت کرده و هم مشکلات خرید و نگهداری آن را. یا بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیگر برای ذخیره و افزایش ارزش پول می‌توانند به عنوان یک راهکار در نظر گرفته شوند. ولی آیا می‌توان تمام کارهای مالی را با کریپتو انجام داد؟
لیست عناوینی که در این مقاله برای شما زوم ارزی عزیز آماده کرده ایم:
زربان چیست؟
زربان یک پلتفرم غیرمتمرکز برای انجام امور مالی است که به کمک کاربران می‌آید تا رمزارزهای ساکن و غیرفعال خود را به کار بگیرند و با آن فعالیت کنند. در این پلتفرم شما می‌توانید:
- در ازای وثیقه کردن دارایی رمزارزی خود، توکن زر را (با ارزش ثابت ۱۰۰۰ تومان) ضرب کنید و با آن بدهی ریالی ایجاد کنید.
- روی دارایی‌های رمزارزی خود وام رمزارزی بگیرید.
- رمزارزهای خود را سپرده کنید، وام بدهید و سود دریافت کنید.
تمام این‌ها در شرایطی است که شما اصل دارایی خود را در اختیار دارید و هر لحظه می‌توانید آن را خارج کنید. یعنی حتی خود پلتفرم زربان هم به دارایی شما دسترسی ندارد. معنی غیرمتمرکز همین است.
زربان چه کار می‌کند؟
فکر کنید بتوانید روی دلار کاغذی که در خانه دارید وام بگیرید. در حالت عادی دلار شما به جز در مواقعی که قیمت آن افزایش می‌یابد، برای شما خلق ارزش نمی‌کند. بهتر نیست اگر از دلار کاغذی خود به شکل بهتری استفاده کنیم و به جای اینکه آن را بفروشیم و مالکیت آن را از دست بدهیم، با آن کار کنیم؟
زربان چنین کاری می‌کند، البته نه با دلار کاغذی؛ با کریپتو یا ارز دیجیتال.
درباره زربان چه می‌دانیم؟
زربان محصولی از شرکت بیتکس است. این شرکت از سال ۱۳۹۹ در توسعه محصولات بلاکچین محور فعالیت می‌کند. پلتفرم زربان به عنوان یکی از محصولات شرکت بیتکس در فروردین سال ۱۴۰۲ شروع به ارائه خدمات روی شبکه اصلی (Mainnet) کرد و در حال حاضر سه بخش بازار، صندوق زر و سپرده و وام دارد که هرکدام خدمات مختلفی به کاربران می‌دهند. تمامی خدمات زربان را همین حالا در وبسایت رسمی زربان مشاهده کنید.
این پلتفرم وام دهی و سپرده گذاری ارز دیجیتال، بر بستر بلاکچین آربیتروم کار می‌کند و توکنی دارد به نام زر (ZAR) با ارزشی معادل هر واحد، ۱۰۰۰ تومان. توکن زر یک استیبل کوین است که با استاندارد ERC20 توسعه یافته و پشتوانه آن وثیقه کریپتویی است. کاربران با وثیقه کردن رمزارزهای خود، زر را مینت می‌کنند و یک موقعیت بدهی ریالی ایجاد می‌کنند. بدهی ریالی یعنی شما رمزارز می‌گذارید و وام می‌گیرید و بازپرداخت آن را با ارزش ریالی آن انجام می‌دهید. این کار قدرت نقدینگی را بیشتر می‌کند و اجازه می‌دهد که بدون گیر افتادن در موج‌های تورمی، بتوان از دارایی استفاده کرد.
دارندگان ZAR امکاناتی مانند ایجاد استخر نقدینگی در یونی سواپ و سپس دریافت توکن LP به عنوان وثیقه دارند که این فرآیند را سودآورتر هم می‌کند. عمیق‌تر کردن استخرهای نقدینگی یونی سواپ، هم اکنون اصلی‌ترین تمرکز زربان است.
زربان چطور کار می‌کند؟
کار با زربان نیاز به ثبت نام و احراز هویت ندارد. در پلتفرم‌های غیرمتمرکز کاربران نیازی ندارند که خود را به پلتفرم ارائه کننده خدمات بشناسانند. آن‌ها فقط با اتصال کیف پول ارز دیجیتال یا والت خود به پلتفرم، از خدمات زربان استفاده می‌کنند.
مزیت استفاده از وام زربان این است که شما به نسبت هر پلتفرم وام دهی دیگر، بهره کمتری پرداخت می‌کنید و محدودیت زمانی برای بازپرداخت وام ندارید. نحوه محاسبه کارمزد وام ارز دیجیتال در زربان به صورت افکتیو (نرخ موثر) است و شما هر بار که بخشی از وام خود را تسویه می‌کنید بهره پرداختی به نسبت بدهی باقی‌مانده شما محاسبه می‌شود نه کل مبلغی که از ابتدا وام گرفته‌اید.
حالت غیرموثر در پلتفرم‌های وام دهی دیگر به این صورت است که مثلا شما یک وام ۱۰۰ میلیونی با نرخ ۲۳ درصد سالانه گرفته‌اید، در ماه ۱۱ شما در آخرین قسط خود، باز هم بهره کل وام را پرداخت می‌کنید با اینکه تقریبا تمام وام خود را تسویه کرده‌اید!
آیا زربان قابل اعتماد است؟
زربان چند ویژگی مهم دارد که با دانستن آن‌ها می‌توانیم تصمیم بگیریم به آن اعتماد کنیم یا نه:
۱. غیرمتمرکز بودن: تا کنون پلتفرم‌های وام‌دهی ارزدیجیتال در ایران، همگی از سیستم متمرکز استفاده کرده‌اند. یعنی مالکیت رمزارز شما با وثیقه کردن، از شما گرفته می‌شود و اگر پلتفرم وام‌دهی، به هر دلیلی متوقف شود شما به دارایی خود دسترسی ندارید. در زربان تمام فرایندها روی بلاکچین و مبتنی بر قراردادهای هوشمند و به صورت آنی انجام می‌شود و هیچ کس به جز شما به دارایی‌تان دسترسی ندارد.
۲. اعتبارسنجی کدهای منبع باز: تمامی کدهای زربان از سوی پلتفرم‌های اعتبارسنجی، بررسی و تایید شده‌اند. با نگاهی به وبسایت آدیت یا اعتبارسنج آدیت وان می‌بینید که زربان به عنوان پلتفرمی امن و قابل اعتماد در حوزه دیفای شناخته شده و تاییدیه‌های لازم را کسب کرده است.
۳. کدهای تست شده: درست است که زربان اولین پلتفرم وام‌دهی غیرمتمرکز در ایران است ولی چند نمونه معتبر خارجی در همین حوزه وجود دارد مانند میکردائو و پروتکل آوه که سال‌هاست خدمات مالی غیرمتمرکز را به علاقه‌مندان دیفای عرضه می‌کنند. مکانیزم زربان در واقع فورکی از میکردائو و پروتکل آوه است که امتحان خود را در دنیای دیفای پس داده‌اند.
۴. قراردادهای هوشمند: قراردادهای هوشمند (Smart Contract) کدهای لازم‌الاجرا و غیرقابل تغییری هستند که در صورت محقق شدن تعهدات، اجرا می‌شوند. مثلا اگر شما وامی گرفته‌اید، در صورتی که بدهی خود را پرداخت کنید، خود به خود وثیقه شما آزاد می‌شود. در زربان بیش از ۳۰ قرارداد هوشمند مسئولیت اجرای فرآیندها را برعهده دارند که همگی بررسی و اعتبارسنجی شده‌اند.
حرف از اعتماد شد و جا دارد از یک پروژه با تشابه اسمی یاد کنیم به نام زر کوین. از آنجایی که نام توکن زربان هم ZAR است ممکن است این شائبه به وجود بیاید که آیا بین این دو، ارتباطی هست؟
هادی مصلحی، یکی از هم‌بنیانگذاران زربان در این باره می‌گوید:
«ما از سال گذشته مشغول توسعه زربان بودیم و وقتی اسم زربان را برای استیبل کوین غیرمتمرکز خودا انتخاب کردیم، فکر نمی‌کردیم پروژه‌ای با تشابه اسمی تقریبی وجود داشته باشد که چند ماه بعد کلاهبرداری آن اعلام شود. پس از اینکه از این اتفاق مطلع شدیم به تغییر نام زربان و توکن زر فکر کردیم و جلساتی پیاپی تشکیل دادیم اما دیگر برای چنین تغییر بزرگی در نام و ۳۴ اسمارت کانترکت دیر شده بود. ما در حال آدیت و دریافت تاییدیه‌های امنیتی آدیت وان بودیم و هر نوع تغییری می‌توانست ما را ماه‌ها از عرضه نهایی محصولی که نتیجه یک سال تلاشمان بود دور کند. بنابراین تصمیم گرفتیم زربان را با همین نام منتشر کنیم و به هوشمندی و دقت مخاطبانمان برای تشخیص یک استیبل کوین غیرمتمرکز اعتبارسنجی شده از سوی جامعه بین‌المللی بلاکچین در مقابل یک پروژه کلاهبرداری بی‌نام و نشان اعتماد کنیم. تلاش ما این است که زربان، جای خود را با خوشنامی خود بین علاقه‌مندان به دیفای و دنیای مالی آینده باز کند.»
زربان به عنوان اولین پلتفرم دیفای در ایران راه تازه‌ای باز کرده و نوید آینده‌ای متفاوت را به علاقه‌مندان ایرانی می‌دهد.
