بازار مالی چیست؟ آشنایی با انواع بازار مالی
بازارهای مالی یکی از بخش‌های مهم در اقتصاد هر کشور و هم‌چنین اقتصاد جهانی هستند. خرید و فروش، مهم‌ترین اتفاقی است که در یک بازار مالی رخ می‌دهد و باعث به جریان درآمدن پول می‌شود. بازارهای مالی یکی از بخش‌های مهم در اقتصاد هر کشور و هم‌چنین اقتصاد جهانی هستند. خرید و فروش، مهم‌ترین اتفاقی است که در یک بازار مالی رخ می‌دهد و باعث به جریان درآمدن پول می‌شود.
تقریبا تمام کشورها حداقل یک بازار مالی رسمی دارند که سهام شرکت‌های مشخصی در آن خرید و فروش می‌شود. البته موارد مختلفی از انواع بازار مالی وجود دارد که تصمیم داریم در این مطلب با آن‌ها آشنا شویم.
بازار ارزهای دیجیتال نیز یکی بازارهای مالی نوظهور در دنیاست که به سرعت در حال رشد بوده و به فناوری‌های غیرمتمرکز و بلاک چین وابسته است. با ما همراه باشید تا با انواع بازار مالی آشنا شده و به سوالاتی مثل فارکس چیست؟ تحلیل فارکس ار چگونه یاد بگیریم؟ آموزش فارکس را چگونه آغاز کنیم پاسخ دهیم و کاربردها و ویژگی‌های هر کدام را بهتر درک کنید.
بازار مالی چیست؟
بازار مالی محلی است که خریدارها و فروشنده‌ها گرد هم آمده و به خرید و فروش دارایی‌های مختلف می‌پردازند. بازارهای مالی این امکان را فراهم می‌کنند تا پول از سمت سرمایه‌دارها به کسبوکارها جریان پیدا کند.
اولین سوالی که زمان شروع معامله‌گری باید از خود بپرسید، این است که بازار مالی چیست؟ «بازار مالی» (Financial Market) یک فضای فیزیکی یا پلتفرم مجازی است که در آن امکان خرید و فروش سهام، کالا یا سایر دارایی‌های ارزشمند فراهم شده است. ماهیتِ چیزی که بین خریدارها و فروشنده‌ها جابه‌جا می‌شود و چگونگی انجام آن، نوع بازار مالی را مشخص می‌کند.
مثلاً در «بازار سهام» (Stock Market)، سهامِ چند شرکت خاص به طور عمومی بین مردم خرید و فروش می‌شود و یا در «بازار تبادل ارزهای خارجی» (Foreign exchange market)، چیزی که بین خریدارها و فروشنده‌ها ردوبدل می‌شود، پول رایج کشورهای مختلف است. در بخش‌های بعدی، به طور مفصل راجع به هر کدام از انواع بازار مالی صحبت خواهیم کرد.
بازارهای مالی نقش مهمی در تسهیل امور اقتصادی در کشورهایی که «اقتصاد سرمایه‌داری» (Capitalist Economy) دارند، ایفا کرده و منابع و نقدینگی لازم را برای کسبوکارها و هم‌چنین کارآفرین‌ها تأمین می‌کنند.
فعالان بازارها که بیشتر در قالب خریدارها و فروشنده‌ها شناخته می‌شوند، به راحتی می‌توانند سرمایه‌های خود را در این بازارها به گردش درآورده و روی دارایی‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنند.
به زبان ساده‌تر، بازارهای مالی این امکان را فراهم می‌کنند تا پول از سمت سرمایه‌دارها به کسبوکارها جریان پیدا کند. به این ترتیب، بعد از گذشت چند ماه یا چند سال، کسبوکارها رونق گرفته و دارایی سرمایه‌گذارها نیز افزایش می‌یابد.
بازارهای مالی وابستگی زیادی به شفافیت اطلاعات دارند. منظور از این اطلاعات، گزارش‌های فروش، وام‌ها، بدهی‌ها، سودها، قیمت‌های لحظه‌ای و… است که در پلتفرم‌های مختلف اطلاع‌رسانی شده و تحلیل‌گرها و معاملهگرها بر اساس آن‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند.
انواع بازار مالی
همان‌طور که بیان شد، انواع مختلفی از بازار مالی وجود دارد که برخی کوچک و محدود به یک کشور و برخی نیز در سطح بین‌المللی با گردش مالی ترلیون‌ها دلار هستند. در ادامه با مهم‌ترین انواع بازار مالی آشنا می‌شویم.
بازار سهام (Stock Market)
بازار سهام یا همان بورس سهام از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین انواع بازار مالی در دنیاست. در این نوع بازار، سهام شرکت‌های مشخصی توسط سرمایه‌گذارهای مختلف به صورت عمومی خرید و فروش می‌شود.
بازار سهام یا همان بورس سهام از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین انواع بازار مالی در دنیاست. در این نوع بازار، سهام شرکت‌های مشخصی توسط سرمایه‌گذارهای مختلف به صورت عمومی خرید و فروش می‌شود.
هدف از فروش سهام یک شرکت، افزایش میزان سرمایه و نقدینگی شرکت‌ها به منظور توسعه‌ی کسب‌وکارشان است. زمانی که سهام یک شرکت، اولین بار برای فروش در بازار سهام ارائه می‌شود، یک «عرضه اولیه سهام» یا (IPO) برگزار شده و سرمایه‌گذارهایی که به فعالیت آن شرکت اعتقاد داشته باشند، این سهام را خریداری می‌کنند.
با فعالیت شرکت و ارائه‌ی خدمات یا کالاها و توسعه‌ی آن کسب‌وکار، به مرور ارزش سهام آن شرکت افزایش یافته و سرمایه‌گذارها از این راه به سود می‌رسند.
به طور کلی، خریدن سهام کاری ساده ولی تشخیص سهام مورد نظر از بین صد‌ها شرکت و هم‌چنین زمان مناسب خرید، کار نسبتاً دشواری است.
به همین دلیل فعالیت در بازارهای مالی به آموزش و مهارت و کسب تجربه نیاز دارد؛ در غیراینصورت ممکن است ضررهای مالی جبران‌ناپذیری به افراد وارد کند.
خرید و فروش سهام در پلتفرم‌های مخصوصی انجام می‌شود. معاملهگرها، هم می‌توانند به صورت حضوری در سازمان بورس و هم به صورت غیرحضوری با استفاده از پلتفرم‌های واسطه به نام «کارگزار» (Broker) در بازار سهام فعالیت کنند.
کارگزار زیرساختی فراهم می‌کند تا خریدارها و فروشنده‌ها به اطلاعات لیست شرکت‌ها، قیمت لحظه‌ای سهام، شرکت در عرضه اولیه سهام و غیره به راحتی دسترسی داشته و معاملات خود را انجام دهند. کارگزار در ازای انجام هر معامله، درصدی از حجم معامله را به عنوان کارمزد دریافت می‌کند.
بازار سهام نیویورک (New York Stock Exchange = NYSE)، بازار سهام شیکاگو (Chicago Stock Exchange = CHX)، بازار نزدک (Nasdaq) و بازار IRAs چند نمونه از بزرگترین بازارهای مالی جهان در کشور آمریکا هستند. بازار بورس اوراق بهادار تهران بزرگترین بازار سهام در کشور عزیزمان ایران است که حدود ۴۵ سال قدمت دارد.
بازار فارکس (Foreign exchange)
«بازار فارکس» یا Foreign Exchange که با عبارت کوتاه‌شده‌ی خود نیز معروف شده است به بازاری اشاره دارد که در آن ارز رایج کشورها مثل دلار، یورو، پوند، ین، کرون، فرانک و غیره با هم مبادله می‌شوند. بزرگترین بازار مالی جهان هم همین بازار فارکس است. می‌توان گفت بهترین بازار مالی برای ترید نیز همین بازار است.
بیشترین حجم نقدینگی در بین تمام بازارهای مالی، به بازار تبادل ارزهای خارجی تعلق دارد. حجم مبادلات روزانه در این بازار بیش از ۵ ترلیون دلار بوده که از مجموع مبادلات بازارهای سهام و فیوچرز بیشتر است.
بازار فارکس یک بازار غیرمتمرکز محسوب می‌شود و از مجموعه‌ای از سیستم‌های کامپیوتری و بروکرها در سراسر جهان تشکیل شده است. از مهم‌ترین فعالان بازار بازار تبادل ارزهای خارجی می‌توان بانک‌ها، کمپانی‌های تبلیغاتی، بانک‌های مرکزی، شرکت‌های مدیریت سرمایه و صندوق‌های پوشش ریسک را نام برد.
هم‌چنین بروکرها (همان کارگزارها) و سایر سرمایه‌گذارها و حتی مردم معمولی نیز می‌توانند در بازار تبادل ارزهای خارجی فعالیت کنند و به مبادله‌ی ارز کشورهای مختلف بپردازند.
برای مردم ایران، مثل همیشه محدودیت‌هایی در حضور و فعالیت‌های مالی بین‌المللی وجود داشته و دارد؛ هرچند دشوار، ولی ما هم می‌توانیم با استفاده از برخی واسطه‌ها و بروکرهای خارجی در بازار تبادل ارزهای خارجی فعالیت کنیم. کلیه دارایی‌هایی که از این طریق خرید و فروش می‌شوند در دسته‌ی CFDها قرار می‌گیرند. یعنی دارایی خریداری شده ماهیت واقعی ندارد و بروکر از این راه، امکان معامله‌ی این دارایی‌ها را با ارزش لحظه‌ای واقعی برای ما فراهم می‌کند.
به علت وجود گردش مالی و حجم بالای سرمایه‌ها در چنین بازارهایی، هر کشور قوانین مشخص و نسبتاً سخت‌گیرانه‌ای در مورد بازاراهای مالی وضع کرده است.
سازمان‌های اجراکننده‌ی این پلتفرم‌ها موظف به ارائه‌ی گزارش‌های دوره‌ای منظم و رعایت استانداردهای تعریف‌شده هستند. در صورت مشاهده‌ی هرگونه تخطی از قوانین توسط شرکت‌ها، سرمایه‌گذارها، بروکرها، بانک‌ها، موسسات مالی و غیره، جریمه‌ها و محدودیت‌های سنگینی اعمال می‌شود.
